Het waagstuk dat Dura Vermeer in 2020 samen met een reeks van opdrachtgevers startte, infra as a service, lijkt te werken. In een recent verschenen rapportage wordt toegelicht dat het ‘prototype’ positieve resultaten laat zien. “We hebben veel geleerd, maar staan nog maar aan het begin van de markttransformatie naar een circulaire infrasector. Waar brengt dit ons en hoe nu verder?”

In 2020 startte Dura Vermeer het partnerprogramma De Circulaire Weg. Samen met diverse opdrachtgevers werd een reeks van pilots opgezet om te onderzoeken hoe je een weg aanbesteedt en realiseert als een circulaire dienst (as a service). De opdrachtgevers die hieraan meewerken zijn:

• Gemeente Amersfoort
• Gemeente Amsterdam
• Provincie Noord-Brabant
• Provincie Noord-Holland
• Provincie Overijssel

In het rapport ‘De route naar een circulaire infrasector’ wordt gesteld dat ‘infra as a service’ (iaas) de circulariteit op verschillende wijzen stimuleert. Circulair werken kreeg in de pilots een impuls door de combinatie van:

• Het delen van de verantwoordelijkheid voor maatschappelijke doelstellingen.
• Het opnemen van vroegtijdige én langjarige samenwerking in de contractvorm.
• Het belonen van circulair of duurzaam bouwen, tijdens de looptijd én bij de oplevering.

“Deze combinatie van as a service-principes stimuleert anders ontwerpen en het toepassen van nieuwe materialen”, lezen we in het rapport. “De technische innovaties die hieruit voortkomen, staan nog maar aan het begin. Naar verwachting wordt hiermee de komende jaren meer impact bereikt. Wel zijn er nog belemmeringen om verder te onderzoeken en weg te nemen, met name op het sociale vlak en op het gebied van wet- en regelgeving.

Zijn straks alle contracten as a service? Nee, ongetwijfeld niet. Maar het blijkt een model te zijn dat het resultaat levert dat we beogen: meer circulariteit. En mooier nog, het is een businessmodel dat alle partijen uitdaagt om verder te gaan dan ze oorspronkelijk voor mogelijk hadden gehouden – allemaal om dat gezamenlijke doel van circulair bouwen te bereiken.

Waardebepaling

Een voorbeeld: we hadden moeite om tot een waardebepalingsmethode te komen die lifecycle-denken stimuleert, aansluit bij de (waarde van de) materialen, maar ook rekening houdt met maatschappelijke waarde. Toch hebben we onszelf gedwongen om door te gaan en een model te gebruiken dat nog niet is uitontwikkeld.

We besloten met elkaar te gaan ondervinden of het model doet wat het moet doen. Zonder het gezamenlijke doel van iaas hadden we onszelf nooit zo uitgedaagd en misschien wel genoegen genomen met minder.

De volgende stap

Naar aanleiding van de pilots hebben we voldoende onderwerpen om verder uit te werken:

• Hoe brengen we iaas naar de markt?
• Hoe schalen we het op?
• Hoe kunnen we het meten en stimuleren van circulariteit verder doorontwikkelen?
• Welke technologische innovaties volgen dan?

Daarom gaat De Circulaire Weg door. In een vervolg op het huidige programma werken wij de aangescherpte en nieuwe leervragen verder uit. De nadruk zal liggen op de integratie van de werkende principes in de verschillende organisaties, doorontwikkeling van het businessmodel én van de circulaire innovaties. Hiervoor gaan we ook weer nieuwe partnerships aan. Uiteraard nemen we alle lessen uit dit innovatietraject ter harte. Want we hebben ook zeker geleerd hoe het niet moet, of wat er beter kan. Die kennis nemen we mee.

Nieuwe spelregels voor maximale circulariteit

Vanuit de circulariteitsopgave waar de gehele infrasector voor staat, zijn er nog genoeg vragen.

• Hoe verhoudt dit businessmodel zich tot andere manieren om circulariteit te bewerkstelligen?
• Met welke aanpak maak je de grootste impact?
• Wegen de kosten en inspanningen op tegen de resultaten?
• Kan je ook onderdelen van de aanpak van De Circulaire Weg in je eigen proces integreren?

Ook aan deze vragen werken we door in het vervolgprogramma. Hoe dan ook hebben we een goede set aan nieuwe spelregels gecreëerd om circulariteit maximaal te stimuleren. Sommige van de tools die we daarbij hebben ontwikkeld zijn specifiek voor iaas, andere zijn relatief eenvoudig ook in andere projecten te gebruiken.”

Lees nu het complete rapport via deze link (PDF).

Lees ook: De winst van circulariteit in de infra