De bouwsector heeft nog een lange weg te gaan als het gaat om verduurzaming, maar gelukkig zijn er koplopers. 

VBI is er zo één. Dit bedrijf produceert kanaalplaatvloeren die bij de top van de sector horen wat betreft duurzaamheid. Met de nieuwe productielijnen GroenPlus en GroenLab doen ze daar nog een schepje bovenop. “Niet omdat de markt daar al grootschalig om vraagt, maar omdat we ons daar als marktleider toe verplicht voelen”, aldus Dennis Duffels.

Op korte termijn zet VBI een belangrijke stap: de nieuwste innovaties op het gebied van betonnen vloersystemen worden toegepast in een pilotproject. In een unieke samenwerking tussen TBI WOONlab, VBI en Voorbij Prefab worden vier duurzame casco’s gebouwd waarin de meest vooruitstrevende technologie wordt ingezet. De woningen zullen worden gerealiseerd door TBI-onderneming Hazenberg.

Tijd, durf en samenwerking

Elk van deze partijen zet zijn meest duurzame oplossing in. Voor VBI betekent dat de toepassing van kanaalplaatvloeren uit de experimentele GroenLab-lijn, geproduceerd met het alternatieve bindmiddel INVIE. Daarmee kan tot 90% CO₂ bespaard worden op het bindmiddel. Het resultaat is een super duurzaam casco dat demonstreert wat er mogelijk is als koplopers hun krachten bundelen. “Je kunt eindeloos ontwikkelen in het lab, maar uiteindelijk moet je gewoon gaan produceren en ermee bouwen”, zegt Dennis.

En dat is precies wat hier gebeurt. Want innovaties in de bouw vragen tijd, durf en samenwerking. “Een product dat vandaag ontwikkeld wordt, ligt morgen niet op de bouwplaats. Projecten kennen lange aanlooptijden en een complexe keten.” Deze vier casco’s zijn dan ook meer dan een proef. Ze zijn een praktijktoets voor de toekomst, een manier om nieuwe oplossingen te testen in een realistische setting. Zo ontstaat ruimte voor bredere toepassing en laten ze zien dat je met de juiste partners al ver kunt komen.

Minder beton, meer impact

Wat VBI doet, lijkt op het eerste gezicht simpel: het bedrijf maakt betonnen vloersystemen. Maar die eenvoud bedriegt. De kanaalplaatvloeren van VBI zijn prefab elementen met een holle structuur, waarmee niet alleen snel en efficiënt gebouwd kunnen worden, maar die ook aanzienlijk minder materiaal vergen dan massieve alternatieven. En minder materiaal betekent minder CO₂ -uitstoot. Met hun kanaalplaatvloeren kan wel 40% beton en 50% wapening worden bespaard. Voeg daarbij de voordelen van prefab producten, zoals minder transport en minder bouwafval, en het duurzame karakter van de kanaalplaat wordt duidelijk.

“Het hele assortiment is al behoorlijk groen en eigenlijk ook één van de groenste In de sector”, laat Dennis hierover weten. “Toch is dat voor ons geen reden om rustig achterover te leunen. We willen laten zien dat het nóg duurzamer kan. Daarom ontwikkelden we twee nieuwe productlijnen die elk op hun manier het assortiment nog duurzamer maken: GroenPlus en GroenLab.”

Dennis Duffels: "Je kunt eindeloos ontwikkelen in het lab, maar uiteindelijk moet je gewoon gaan produceren en ermee bouwen."

Kraamkamer

GroenPlus is het resultaat van gerichte optimalisatie: dezelfde technieken en materialen, maar met volledige focus op duurzaamheid. Door bestaande technieken en materialen optimaal toe te passen — denk aan langere uithardingstijden, duurzamer transport of procesoptimalisatie — worden kanaalplaten geproduceerd die nog duurzamer zijn dan het reguliere groene assortiment. Het zijn, zoals Duffels het noemt, de "donkergroene" platen.

Daarnaast is er de productlijn GroenLab, gericht op het verkennen van nieuwe samenstellingen en technologieën. Volgens Duffels de "kraamkamer van onze toekomstige duurzame assortiment". Hier wordt gewerkt met materialen die nog niet breed beschikbaar of gecertificeerd zijn, zoals het eerder genoemde INVIE. Deze geopolymeer is ontwikkeld door ASCEM, het kennisinstituut van de BTE Groep. INVIE vervangt cement - de grootste veroorzaker van de CO₂-emissie van beton - door een bindmiddel uit gesmolten reststromen. De eerste resultaten zijn veelbelovend. Maar omdat het product nog getest en gevalideerd moet worden, wordt GroenLab toegepast in samenwerking met partners.

Versnelling en schaalvergroting

Deze partners willen net als VBI de maximale duurzaamheidsscores verkennen. Het zijn partijen die graag willen samenwerken en dingen in gecontroleerde omstandigheden met elkaar willen uitproberen. Op initiatief van TBI WOONlab zullen in de eerste helft van 2026 vier nieuwe casco’s worden gerealiseerd, waarbij VBI bijdraagt met de vloeren en Voorbij Prefab hun duurzame wanden levert. “Met dit project kunnen we laten zien hoe de toekomst van duurzaam bouwen eruitziet”, zegt Dick van Ginkel, innovatiemanager van TBI WOONlab. “Deze samenwerking met VBI en Voorbij Prefab stelt ons in staat om vergaande innovaties in de bouwpraktijk te realiseren.”

Het delen van kennis om zo de innovatie tot stand te brengen, vindt VBI belangrijk. Waar producenten tien jaar geleden hun vernieuwingen nog angstvallig geheim hielden, wint samenwerking en openheid aan terrein. Het bedrijf kiest daarin bewust voor transparantie om de hele sector verder te helpen zodat er versnelling en schaalgrootte ontstaat. Want pas als duurzame technieken breed worden toegepast, ontstaat er volume én betaalbaarheid.

Kopgroep

Hoewel VBI al een van de duurzaamste vloersystemen in de markt had, lanceerde het deze nieuwe productlijnen niet omdat opdrachtgevers erom vroegen. “Er is nog weinig vraag uit de markt,” geeft Dennis aan. Dat komt volgens hem met name doordat er geen regelgevend kader is die duurzaamheid verplicht. Wanneer de opdrachtgever het niet vereist, is er voor een bouwer geen stimulans om duurzamer te bouwen dan dat hij kan. Sterker nog, hij kiest dan waarschijnlijk voor de voordeligste oplossing en niet voor de duurzaamste. De rest komt pas in actie als opdrachtgevers het duurzaamste kantoor van Nederland willen of de wetgever zegt dat dat zo’n kantoor moet voldoen aan een bepaalde norm voor bijvoorbeeld de CO₂ -footprint.

Er is dus nog te weinig vraag vanuit de markt om het duurzaamste te leveren. Behalve van de bedrijven die daarin voorop willen lopen. “En dat is bijvoorbeeld TBI WOONlab. Zij zijn een van de bedrijven die graag voorop lopen met duurzaam bouwen. Met elkaar zijn wij een technology pool, de kopgroep. Het grote peloton volgt als er een wetgevend of regelgevend kader is en ze aan een bepaalde norm qua duurzaamheid moeten voldoen. Eigenlijk zeggen we tegen het grote peloton aannemers: waarom werk je nog met dat grijze beton? Er is een veel groenere optie beschikbaar.”

Samen naar klimaatneutraal

Als marktleider kun je niet achterblijven als het om je eigen groene ambities gaat, vinden ze bij VBI. In hun onlangs verschenen brochure ‘Samen naar klimaatneutraal’ stelt VBI zich ten doel om al in 2025 op het niveau van het Klimaatakkoord van Parijs te zijn, vijf jaar eerder dan afgesproken. Volgens Dennis halen ze die ambitie: 50 procent reductie van CO₂ ten opzichte van 1990. “Met GroenPlus halen we die 50 procent reductie zeker; met GroenLab gaan we daar nog overheen. Daar zijn we wel trots op!”

Door bij te dragen aan de vier casco’s uit het pilotproject werkt VBI mee aan het verkennen van de grenzen van duurzaam bouwen. Die samenwerking draagt op zijn beurt weer bij aan de eigen ontwikkeling. De casco’s met onder andere de toegepaste vloeren uit de Groenlab-lijn laten zien dat het mogelijk is om innovatieve materialen op projectniveau toe te passen, zonder dat alles al tot in de puntjes is uitgekristalliseerd. “We zijn er misschien nog niet,” zegt Dennis, “maar we weten wel welke kant we op willen. En dit helpt ons om daar sneller te komen.”

Tekst: Annet van der Graaf, Beeld: VBI