Met nog 7 miljoen woningen te gaan is de urgentie voor verduurzaming tastbaar. Ook de commerciële en utiliteitssector lopen achter in de doelstellingen en moeten aan de bak. Voordat de handen uit de mouwen kunnen moeten beleggers, gemeenten en ontwikkelaars weten wat voor vlees ze in de kuip hebben. Welke rol speelt data in de strategiebepaling en welke verbanden kunnen we anno 2019 leggen? We vragen Duurzaam Gebouwd-partner BackHoom naar het belang van data en de impact die het kan maken bij verduurzaming.

Aan tafel zit product owner Niels Ondersteijn van BackHoom, direct betrokken bij het verwezenlijken van oplossingen die direct bijdragen aan verduurzamingsambities. “In ons dagelijks werk hebben we contact met koplopers uit diverse disciplines, elk met hetzelfde overkoepelende doel. Iedereen wil de gebouwvoorraad duurzamer maken, want daar schuilt een grote opgave voor de komende jaren. Wij voorzien deze partijen van gegevens waarmee ze de energietransitie sneller kunnen doormaken en processen kunnen optimaliseren.”

Het startpunt is daarbij data die van openbare bronnen is verkregen, zoals de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). Hier worden eventuele fouten uitgehaald en aangevuld met gegevens die BackHoom zelf in huis heeft. “Met algoritmes en rekenmodellen genereert BackHoom nieuwe verduurzamingsinzichten per pand. Dit zorgt in de basis voor een database van alle woningen van Nederland, met kenmerken die direct gerelateerd zijn aan duurzaamheid of maatregelen daarvoor. Denk aan bouwjaar, oppervlakte en energielabel. Door in ons Duurzaam Dataplatform gegevens te analyseren en te combineren ontstaat er nieuwe data, waarmee we het potentieel voor verduurzaming blootleggen.”

Data toegankelijk maken

Hoewel de focus op de woningvoorraad ligt, geldt dit scenario ook voor utiliteit. “Op wijkniveau zijn onze tools in te zetten om een gebied onder handen te nemen. Daar heeft commercieel en maatschappelijk vastgoed natuurlijk ook een rol.” De grootste winst lijkt te behalen in de woningvoorraad. “We laten het potentieel zien voor vrijwel alle woontypologieën, waaronder appartementen en overige panden die bijvoorbeeld niet als verblijfsobject dienen. Die laatste categorie zou je kunnen onderschatten, maar het zijn toch zo’n 4 miljoen objecten die in deze contouren passen. Dat heeft veel invloed op de potentie voor zonnepanelen.”

De uitdaging schuilt dan ook in het toegankelijk maken van gedetailleerde en krachtige data. Om die reden ontwikkelde BackHoom diverse applicaties (API’s). Diezelfde gereedschappen kunnen geïntegreerd worden in systemen van bijvoorbeeld energieleveranciers en gemeenten. “Met die integratie wordt het eenvoudiger om de klanten van deze bedrijven te bedienen. Zo kan een energieleverancier informatie geven over de mogelijkheden om isolatiemateriaal toe te passen of aan de slag te gaan met duurzame energie. Onze klanten kunnen hierbij in de eigen huisstijl zelf bepalen hoeveel extra informatie aan bewoners wordt gevraagd, voor een gedetailleerder advies.”

Niels Ondersteijn van BackHoom

Duurzaamheidsambities voor wijken invullen

Deze informatie is in het bijzonder interessant om de transitievisie warmte in te vullen. In 2021 moet een plan gereed zijn waarmee iedere gemeente aangeeft welke wijken van het gas af gaan en welke oplossingen daarvoor worden ingezet. “Daar kan onze informatie goed bij ondersteunen. We weten veel over individuele woningen en kunnen gefundeerde inzichten geven over wijken en regio’s. Concreet betekent dit dat een gemeente en andere stakeholders bij het concretiseren van de warmtevisie een duidelijk inzicht krijgen in de mogelijke maatregelen die zij door kunnen voeren, door kruisverbanden te leggen tussen data. De verduurzamingsmogelijkheden per pand vormen de basis en hierdoor  wordt het eenvoudiger om de te bewandelen paden vorm te geven.”

Zo ging gemeente Deurne aan de slag met het inventariseren van verduurzamingspotentieel. “Voor deze gemeente berekenden we wat het totale energieverbruik was, gaven we inzicht in het isolatieniveau en lieten we zien welke mogelijkheden er zijn voor duurzame energieopwekking met zonnepanelen. Door verschillende scenario’s uit te werken richting 2030 is het eenvoudiger om te zien welke impact je maakt. Zo geven we aan wat de invloed is als alle woningen naar een B-label worden gebracht en laten we zien wat er gebeurt als je alle daken van alle panden vol legt met zonnepanelen. Het mooie is dat je zelf aan de knoppen kunt draaien en hiermee strategie kunt bepalen.”

Benieuwd hoe gemeente Den Haag deze data verder inzet voor verduurzaming van de gebouwde omgeving? In het aankomende Duurzaam Gebouwd Magazine #43 lees je het complete verhaal, met daarin tevens een uitgebreid interview met Floris Zwaferink. Dit magazine lees je vanaf eind juni 2019 in papieren vorm en op DuurzaamGebouwd.nl. Al onze magazines lees je gratis in onze kennisbank. 

Tekst: Marvin van Kempen