“Dit was een renovatieproject van de buitencategorie”, zegt Bas Woldman, Design & Build Manager bij SPIE Nederland. Hij stond mede aan de basis van de transformatie van De Nederlandsche Bank (DNB). Als verantwoordelijke voor de tender en de begeleiding van het ontwerp leidde hij het project voor SPIE van concept tot uitvoering. Onlangs is het project opgeleverd. Het resultaat is een modern en energieneutraal gebouw, klaar voor de toekomst.

De oorspronkelijke structuur van het DNB-gebouw in het hart van Amsterdam weerspiegelde een andere tijd: een gesloten ontwerp, gericht op het beschermen van de goudreserve en het geld. “Het vertrek van die voorraad naar een andere locatie was een uitgelezen kans om het gebouw volledig op te frissen en weer eigentijds te maken”, zegt Bas. De opgave was niet alleen om het gebouw duurzaam te maken en het als smart building op te leveren, maar ook om er een circulaire operatie van te maken.

In de tenderfase, waarin SPIE als hoofdaannemer werd gekozen, overtuigden Bas en zijn collega’s het DNB-verbouwteam vooral met hun innovatieve en circulaire aanpak. “De meeste punten scoorden we op onze circulaire voorstellen voor zowel de sloop als de herbouw.”

Circulair

Een van de grootste uitdagingen was het demonteren en elders in de stad opslaan van de ronde toren van zeventig meter hoog, die in de kelderbak van het gebouw was gebouwd. Om zo circulair mogelijk te blijven werken moest natuurlijk al het ‘bouwafval’ worden beoordeeld op geschiktheid voor hergebruik.

Bas herinnert zich dat er soms verrassende ontdekkingen werden gedaan: “Tijdens de sloop kwam een uitvoerder de keet binnenrennen omdat hij een prachtige, gave houten constructie had ontdekt. In plaats van deze weg te gooien, hebben we het hergebruikt voor een houten dakopbouw. Het betekende wel dat de constructeur opnieuw moest gaan rekenen, maar het resultaat was het meer dan waard. Het is dan ook mooi om te zien hoe het circulaire denken inmiddels op alle niveaus van de organisatie aanwezig is.”

Gerecycled beton

Het beton van het gebouw werd volledig gerecycled: teruggebracht tot cement, zand en grind en vervolgens opnieuw gestort. “Het laat zien hoe we samen met de markt technieken ontwikkelen en zo steeds beter worden in het behoud van bestaande gebouwen”. En die ook volledig duurzaam maken. De oude gasgestookte ketels werden vervangen door lage temperatuur verwarming, gecombineerd met zonnepanelen om de warmtepompinstallaties op te kunnen laten draaien.

Binnen budget

Het DNB-project vroeg om creatieve oplossingen en soms zelfs om aanvullende investeringen. “Op het laatste werd het best spannend om binnen het budget te blijven”, weet Bas. Een voorbeeld hiervan is het houten plafond van 6.000 vierkante meter groot.

Ook de logistiek speelde een belangrijke rol. Om de verkeersdruk in het centrum te verminderen en daarmee de CO2-uitstoot te beperken, werd ervoor gekozen om veel materialen via het water aan en af te voeren. Dit soort keuzes droegen bij aan de ambitie om het project zo duurzaam mogelijk uit te voeren. Door het bestaande pand te behouden en niet volledig te slopen, werd twee derde van de CO2-uitstoot van het project bespaard.