Duurzaamheid in infrastructurele projecten is ‘hot’ en het krijgt steeds meer vorm. Royal Haskoning en fusiepartner DHV zijn betrokken bij de ontwikkeling van BREEAM-NL Infra binnen de Dutch Green Building Council (DGBC). BREEAM-NL Infra wordt een beoordelingsmethode om infrastructurele projecten te beoordelen op duurzaamheid.

Op dit moment wordt hard gewerkt aan het opstellen van de richtlijn, eind 2012 moet deze gereed zijn voor gebruik. In dit artikel praten we u graag bij over de ontwikkelingen.

Achtergrond

De vaksector Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW) staat aan de vooravond van belangrijke veranderingen in traditionele werk- en denkwijzen. De rijksoverheid wil dat deze sector verduurzaamd en heeft Agentschap NL opgedragen om hiervoor handvatten te bieden. De implementatie van de criteria voor Duurzaam Inkopen was een belangrijke eerste stap en heeft de sector een nieuwe impuls gegeven om te investeren in duurzaamheid. Het vervolg op het rijksbrede Duurzaam Inkopen programma is het Duurzaam GWW initiatief.

Binnen het Duurzaam GWW initiatief is het Ambitieweb GWW een belangrijk ondersteunend model voor het bepalen van ambities op thema’s uit de zogenaamde PPP-benadering (Planet, People, Profit). Thema’s zoals bijvoorbeeld energie, klimaat, mobiliteit, grondstoffen en leefomgeving. Per thema kan een ambitieniveau worden gesteld op niveau 1, 2 of 3. Het hoogste niveau staat voor de implementatie van Cradle to Cradle-principes. Deze brede en oplossingsvrije benadering van duurzaamheid is afgestemd op de Omgevingswijzer van Rijkswaterstaat. Het Duurzaam GWW initiatief is met de ontwikkeling van het Ambitieweb GWW mede de aanleiding voor het ontwikkelen van BREEAM-NL Infra als een breed onafhankelijk en door de markt gedragen richtlijn voor het beoordelen van de duurzaamheid van infrastructurele projecten.

Duurzaamheid blijft!

Peter Gosselink van Royal Haskoning licht toe: “Ik ben erg enthousiast over de ontwikkeling van BREEAM-NL Infra. De aandacht voor duurzaamheid in infrastructurele projecten is voor veel opdrachtgevers inmiddels een gevestigd onderwerp bij projectmanagement. In de GWW-sector hebben we bijzonder veel te maken met aspecten die de leefbaarheid op aarde betreffen. Voorbeelden hiervan zijn gebruik van uitputtelijke grondstoffen en milieubelastende materialen, veiligheids- en gezondheidsrisico’s, omgevingshinder en aantasting van flora en fauna. We zijn aan toekomstige generaties verplicht om de ontwikkeling en het beheer van infrastructuur anders in te vullen dan we vanuit tradities gewend zijn. Uitwerkingen moeten met meer diversiteit aan specialistische kennis worden opgepakt om de verschillende facetten van duurzaamheid goed in te vullen. Zo’n benadering vraagt een startinvestering, lef, kennis en handvatten, maar verdient zich op lange termijn altijd terug. Het Ambitieweb GWW en BREEAM-NL Infra zetten nu de toon en geven een geheel nieuwe betekenis aan duurzaamheid in infraprojecten.”

Van ambities naar uitvoering

Het Ambitieweb GWW stelt overheden beter in staat om duurzaamheidsambities te bepalen én gedurende het proces ook vast te houden. Voor een effectief duurzaamheidsbeleid is aanvullend prestatieborging, monitoring en sturing nodig. Toepassing van het Ambitieweb GWW alleen is niet voldoende, want het bevat zelf geen criteria waarmee de duurzaamheid van infrastructuur objectief kan worden gewaardeerd. Douwe van den Wall Bake van DHV: “Een sectorbreed gedragen en onafhankelijke beoordelingsrichtlijn heeft daarom grote toegevoegde waarde. Hiermee kunnen inkopers, programma- en projectmanagers ambities vertalen naar concrete prestatie-eisen in ontwerpopgaven en eventueel ook in aanbestedingen. De prestaties kunnen daarbij objectief en onafhankelijk worden beoordeeld. De DGBC heeft in Nederland al beoordelingsrichtlijnen ontwikkeld om de duurzaamheid van gebouwen en gebiedsontwikkeling op een hoogwaardige wijze te kunnen waarderen. Aansluitend op deze bestaande beoordelingsrichtlijnen is door de DGBC een organisatiestructuur opgezet voor het ontwikkelen van een gelijksoortige richtlijn voor infrastructuur. De eerste stap is een beoordelingsrichtlijn specifiek voor wegenprojecten met alle aspecten die daarbij horen, zoals kunstwerken, geluidsschermen en installaties.”

BREEAM-NL staat voor Building Research Establishment Environmental Assessment Method. De NL in de naamgeving duidt op een Nederlandse richtlijn. Het is een beoordelingsmethode om de duurzaamheidprestatie van gebouwen en gebieden te bepalen. De methode omvat verschillende keurmerken. BREEAM-NL Nieuwbouw, BREEAM-NL Bestaande Bouw en Gebruik en BREEAM-NL Gebiedsontwikkeling.Mogelijk dat in de toekomst internationale equivalenten worden ontwikkeld van BREEAM-NL Infra, maar Nederland heeft in deze de wereldprimeur. BREEAM-NL Infra wordt een beoordelingsmethode waarmee nieuwe infrastructurele objecten – binnen het internationale BREEAM-kader – transparant en eenduidig op duurzaamheid kunnen worden beoordeeld.

BREEAM-NL Infra

BREEAM-NL Infra omvat duurzaamheidsonderwerpen (categorieën) die aansluiten op het Ambitieweb GWW, met duidelijk omschreven doelstellingen en SMART-criteria. De richtlijn moet ervoor zorgen dat er een gemeenschappelijke taal ontstaat als het gaat over duurzame infrastructurele projecten. De beoordelingsrichtlijn kan worden ingezet als assessmenttool voor sturing, object rating en het beoordelen van een prestatie-eis. Daarbij kan de richtlijn ook goed worden gebruikt voor discussies in het ontwerpproces.

In januari van dit jaar heeft de DGBC een Stuurgroep en een Kerngroep opgericht om BREEAM-NL Infra te ontwikkelen. In de Stuurgroep onder voorzitterschap van Age Vermeer (DuraVermeer), zit een brede en sterke vertegenwoordiging vanuit de GWW-sector. Zij borgen de verschillende belangen en inzichten in de sector. De Kerngroep daaronder is meer operationeel van aard en bestaat uit diverse specialisten. De Kerngroep heeft als doel om de beoordelingsrichtlijn daadwerkelijk te schrijven. De Kerngroep maakt op haar beurt weer gebruik van de zogenaamde 2de lijn met experts op de diverse beoordelingsaspecten. De DGBC bewaakt het proces en de kwaliteit van de richtlijn, zodat deze voldoen aan de standaarden van het internationale BREEAM-kader. Royal Haskoning en fusiepartner DHV participeren proactief in de ontwikkeling van BREEAM-NL Infra.

Bij de ontwikkeling van BREEAM-NL Infra worden allerlei duurzaamheidsinstrumenten besproken die al beschikbaar of nog in ontwikkeling zijn, zoals bijvoorbeeld DuboCalc, het Duurzaamheidskompas en de CO₂-Prestatieladder. Dergelijke instrumenten zijn noodzakelijk om de score op specifieke duurzaamheidsthema’s te kunnen aantonen. DuboCalc kan bijvoorbeeld worden ingezet om de duurzaamheid van materialen in het ontwerp aan te tonen. Peter Gosselink: “Ik kan mij goed voorstellen dat de gelijktijdige introductie van de verschillende duurzaamheidsinstrumenten leiden tot een onoverzichtelijke situatie. Waarom en wanneer zet je welk instrument in, hoe verhouden deze zich onderling? Uit de discussies die we hierover hebben gehad in de Stuurgroep heb ik een beeld gedestilleerd dat overzicht biedt (zie onderstaande afbeelding).”

Mark Spetter, projectmanager van de DGBC: "Peter Gosselink is al vanaf de start van de BREEAM-NL Infra-ontwikkelingen betrokken. Zijn gedetailleerde kennis van DuboCalc en materialisatievraagstukken in het algemeen leveren een belangrijke bijdrage aan het project. Ook bij de afstemming met het Ambitieweb GWW van het Agentschap NL is Peter actief betrokken."

Uitnodiging

De DGBC verwacht de BREEAM-NL Infra beoordelingsrichtlijn eind 2012 gereed te hebben voor gebruik. Vervolgens zullen mogelijk andere vormen van infrastructuur zoals spoor- en waterwegen, worden opgenomen in de richtlijn. Wilt u meer weten over de ontwikkelingen? Of over de mogelijkheden die dit voor u biedt? Neem gerust contact op met één van onderstaande personen:

P.J. (Peter) Gosselink via e-mail of per telefoon (06) 46 08 86 92

D. (Douwe) van den Wall Bake via e-mail of per telefoon (033) 468 27 90