Peter Rutten, projectleider bij Hogeschool Utrecht, presenteerde vorige week tijdens de Kennisconferentie Duurzaam Doen de resultaten van het praktijkproject ‘Duurzame Monumentenzorg voor het Ooglijdersgasthuis’. Dit heeft geresulteerd in het eindrapport ‘Monumentenzorg, de rol van de architect bij verduurzaming’.

Mirjam de Rijk, wethouder milieu en duurzaamheid van de Gemeente Utrecht, overhandigde het rapport aan Raimundo Touw, voorzitter van de Stichting Lighthouse Fonds, die het project mogelijk maakte: “Dit project bewijst dat de HU praktisch toepasbare oplossingen biedt. De Gemeente Utrecht heeft veel monumenten; er zijn daarom veel mogelijkheden voor dit soort projecten.”

Rol van de architect bij verduurzaming
Afgelopen half jaar onderzochten zes studenten van de domeinen Bouw en Engineering de herbestemming van het Ooglijdersgasthuis in Utrecht, een pand met 7500 m² bruto vloeroppervlak en drie verschillende bouwstijlen. Dit alles vond plaats onder leiding van Peter Rutten, aangesloten bij het Lectoraat Nieuwe Cultuur in de Bouwketen.
“Om te voldoen aan de regionale ambities van een klimaatneutraal Utrecht in 2040, hebben ook de monumenten een aanpak nodig om met energie-efficiënte oplossingen die ambities te verwezenlijken”, vertelt Peter Rutten. “In het rapport wordt antwoord gegeven op de vraag welke rol de architect heeft bij de verduurzaming van monumentale gebouwen.”

Extra inzicht in bouwkundige zaken essentieel
In het rapport wordt aangetoond dat duurzame monumentenzorg bij uitstek een architectenopgave is; dat betekent zeker niet dat succes alleen van de architect afhangt. “Voor duurzame monumentenzorg is extra inzicht in bouwkundige zaken essentieel”, zegt Rutten. “Het nodigt uit tot interdisciplinair samenwerken en verbreding van de eigen kennis. In de samenstelling van het studententeam, hebben wij hiermee rekening gehouden.”
De studenten bouwkunde werkten samen met studenten van de installatietechnische opleidingen. Bij het project vervulden de studenten ieder vanuit hun eigen expertise een rol. In het naspelen van de integrale processen bij de herbestemming van het pand, hebben de studenten zich gericht op energetische verbetering en functieverbetering. Met andere woorden; zonder de bouwhistorische waarde van het monument aan te tasten, de levensduur ervan proberen te verlengen. Met de Stichting Lighthouse Fonds worden verdere afspraken gemaakt over de implementatie van het rapport.

Duurzaam Doen
Dit alles vond plaats tijdens de vierde editie van de Kennisconferentie Duurzaam Doen. Duurzaam Doen 2012 is het slotevenement van SURE 2012 (Sustainable Innovation in the Utrecht Region): innovatieweek voor koplopers in duurzame ontwikkeling in de regio Utrecht, waarin duurzame oplossingen in stedelijk gebied centraal staan. Verder is het congres onderdeel van de Urgenda Regiotour Utrecht, waarbij Stichting Urgenda met bedrijven en relaties een bezoek brengt aan Utrechtse iconen van duurzaamheid. Verder maakt het evenement deel uit van de EU Sustainable Energy Week.

Foto: Overhandiging van het rapport aan Raimundo Touw, voorzitter Stichting Lighthouse Fonds.
Op de foto van links naar rechts: Raimundo Touw, Mirjam de Rijk en Peter Rutten.