Wie heeft ze niet? Sta-in-de-wegs op zolder, in de berging, bij de opslag?! Boor, bakfiets, caravan, statafel, gourmetstel, noem maar op…. Handig! Alhoewel… bezit brengt ook gedoe met zich mee: afstoffen, onderhouden, opslaan, verplaatsen, financieren, etc. Dus, waarom moeilijk doen als het makkelijk kan?

Lenen, delen en huren (van een ander) biedt uitkomst. Juist: de sharing economy! Een nieuw economisch model waarbij bezit overschaduwd wordt door gebruik. Door te delen heb je eigenlijk meer: niet in bezit, wel beschikbaar. Flexibel, op maat, geen opslag en geen sores. En, niet onbelangrijk: delen is in vele opzichten goed voor ons milieu!

Delen als trend

De sharing economy is een logisch antwoord op een aantal grote trends en ontwikkelingen. Uiteraard, de crisis. Onder invloed van tegenslagen worden we ons bewuster van andere waardes. Ook op het gebied van klimaat, energie en voedsel is het crisis. De aandacht voor duurzaamheid en grondstoffenschaarste neemt toe en we kijken steeds kritischer naar verspilling en wat we besteden. We moeten op creatieve wijze omgaan met de middelen die er zijn, want op is op. Door de opkomst van technologie is vinden en verbinden simpel. Iedereen is expert en de netwerksamenleving is geboren. De macht is aan klein en niet meer aan groot. Doe het zelf, doe het samen.

Van gebruiken en weggooien naar delen en hergebruiken!

Het is geweest, passé, we zijn er klaar mee: de hyperconsumptie! Oftewel de wegwerpcultuur. Bezit is immers maar ballast en we identificeren ons liever met een bijzondere reis of een spectaculair cultureel festival dan met de duurste categorie BMW. Ervaren is beleven en beleven is de nieuwe identiteit! Veel jongeren kopen geen auto meer. Zij zoeken mobiliteit in de zin van gebruiksgemak en flexibiliteit. Hoe kom ik zo makkelijk mogelijk in op dat moment passend vervoer van A naar B?

Via Snappcar gebruik je de auto van een ander. Je kiest zelf welke, van wie en wanneer. Hartstikke handig, want wie heeft er nu een kleine stadsauto, grote verhuiswagen, geweldige vakantieauto en cabrio in één? Juist! Als de zon schijnt leen je de cabrio van je buren en cruise je de boulevard over… Prima beleving!
Stel nu eens dat we massaal auto’s gaan delen. Dat betekent wat. Veel minder auto’s zijn nodig, dus minder autoproductie en minder CO₂-uitstoot van autofabrieken, minder fileleed, minder CO₂-uitstoot vanwege files, minder parkeerplaatsen en dus meer ruimte over voor openbare ruimten. Het is zo gek nog niet, dat delen.

Delen als bedrijfsmodel

Stel, de deeleconomie wordt groter en groter. Consumenten betalen liever voor gebruik dan voor bezit. Dus vragen zij mobiliteit in plaats van een auto, licht in plaats van lampen en woonservices in plaats van een huis. Producten zullen dan steeds vaker huur- en leaseconstructies aanbieden. Het gevolg: producenten worden weer verantwoordelijk voor hun producten. De belangen komen volstrekt anders te liggen. Een nieuw lampje wil Philips immers toch steeds weer verkopen. Maar: als Philips als ‘aanbieder van licht’ bij iedere kapotte bol deze moet gaan vervangen… Dan zal de focus van Philips logischerwijs verschuiven naar licht dat langer meegaat! En áls de bol dan vervangen moet worden, zal ze moeten zorgen dat deze goed herbruikbaar is. De verantwoordelijkheid voor het gebruik van grondstoffen en het hergebruik van materialen zal dan immers ook bij de producent komen te liggen.

Huisje, boompje, delen: toekomst voor (duurzame) deelwijken?

Diverse mensen hebben gezamenlijke woonbehoeften of gedeelde ambities. Vandaar: de deelwijk. Wil je als gezin de logistiek van het leven vergemakkelijken? Dan koop je in de deelbuurt een eigen huis, maar deel je oppas, tuinman, buitenspeelgoed, boormachine en bakfiets. Als je eens in de week voor de buren kookt, kun je de andere zes dagen een gezonde maal bij hen ophalen! Behoefte aan een duurzamer leven? Vanuit het goede gevoel, overtuiging of financieel gewin?

Speciaal voor deze (groeiende) groep zouden we duurzame deelwijken kunnen maken. Voor hen die wel een eigen plek willen, maar niet alles zelf in bezit willen hebben. In de duurzame deelbuurt deel je dan de auto, is een gezamenlijke energiecoöperatie, wordt verspilling van energie en grondstoffen voorkomen, zijn minder parkeerplaatsen en is ruimte voor meer groen of een gezamenlijke moestuin om biologisch groente in te kweken... Zo ontstaan aantrekkelijke, duurzame buurten en wijken, waar kinderen veilig kunnen spelen, waar de auto niet de overhand heeft, waar verminderde CO₂-uitstoot is en verbeterde luchtkwaliteit. Zo zou de deeleconomie wel eens een duurzaam model kunnen zijn voor een duurzamer Nederland! Van gebruiken, weggooien en verspillen naar delen en hergebruiken.

Beter een goede Buur(man)

Ook Buurman heeft het begrepen: delen heeft de toekomst! Buurman is een nieuwe Rotterdamse bouwmarkt. Buurman deelt haar werkplaats (en werkbanken, gereedschappen, koffie én tips & tricks) én bouwmaterialen die door andere organisaties weggegooid zouden worden met particulieren. Ik vind het een prachtig nieuw initiatief! Vanaf dag één is ERA Contour de samenwerking aangegaan met Buurman door materiële investeerder in deze start-up te worden.

Op de bouwplaatsen blijven namelijk geregeld materialen over en weggooien is zonde! Zo kan door gedeelde overtuiging dat delen en hergebruiken de toekomst heeft, een win-win-win situatie ontstaan. ERA Contour draagt bij aan een duurzame samenleving door hergebruik mogelijk te maken, start-up Buurman heeft materialen om te verkopen en de particuliere koper kan goedkoper klussen… Kortom: hoezo, delen is duurzaam? Samen delen is 360 graden energie opwekken!

Bent u benieuwd welke inzichten de deeleconomie ons geeft? Lees dan de bevindingen van Laura in haar onderzoek.

Laura Zuidgeest is werkzaam als conceptontwikkelaar bij ERA Contour (Twitter: @LauraZuidgeest) en volgde daarnaast de tweejarige deeltijdopleiding Master of Urban and Area Development (MUAD). Onlangs is zij afgestudeerd en behaalde haar mastertitel op basis van onderzoek naar de ‘effecten van de sharing economy op de samenleving en op wonen’.