In 2026 moet de derde herziening van de Europese richtlijn voor de energieprestatie van gebouwen, Energy Performance of Building Directive (EPBD IV), zijn omgezet in nationaal beleid. Het doel van de EPBD IV is dat de gebouwde omgeving in 2050 emissievrij is. Dit gebeurt onder meer door andere eisen voor nieuwbouw, het verbeteren van bestaande woningen en utiliteitsbouw en een verbeterd energielabel. Vandaag informeerde demissionair minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) de Tweede Kamer met een Kamerbrief over hoe Nederland de richtlijn gaat omzetten. Hierbij komen geen nationale koppen op de Europese regels.

De energietransitie in Nederland is al in volle gang. Steeds meer woningen, kantoren, scholen en andere gebouwen zijn goed geïsoleerd en aardgasvrij. Wie vandaag al investeert in de verduurzaming van een woning of ander gebouw, profiteert van lagere energiekosten, meer comfort en werkt aan een pand dat klaar is voor de toekomst. Duidelijkheid over het einddoel en de te nemen tussenstappen helpt de transitie te verder.

CO2 uitstoot gedurende de hele levenscyclus van nieuwbouw 

Vanaf 2030 moeten alle nieuwe gebouwen energiezuinig en op het perceel emissievrij zijn. In plaats van fossiele brandstoffen moeten eigenaren zoveel mogelijk hernieuwbare energiebronnen gebruiken, zoals zonne-energie of windenergie. Daarnaast kunnen zij hun gebouw aansluiten op een lokaal warmtenet.

Ook gelden er vanaf 2030 regels voor hoeveel broeikasgassen mogen worden uitgestoten tijdens de hele levensduur van een nieuw gebouw. Dit gaat om de uitstoot van de gebruikte bouwmaterialen, de installaties in het gebouw en de energie die het gebouw verbruikt. De richtlijn introduceert hiervoor een nieuw meetinstrument: de whole life cycle global warming potential (wlc-gwp). In 2027 komt er in Nederland een routekaart. Hierin staat welke wlc-gwp-eisen vanaf 2030 voor nieuwbouw gelden en hoe de uitstoot van broeikasgassen daarna stapsgewijs afgebouwd kan worden naar 2050.

Verduurzaming bestaande gebouwde omgeving

Bestaande gebouwen moeten vanaf 2050 emissievrij zijn. Goede isolatie wordt de standaard in Nederland. Daarnaast worden eigenaren gestimuleerd, via onder andere informatievoorziening en subsidies, om te isoleren en hun fossiele cv-ketel te vervangen door een warmtepomp. Er komt een Nationaal Gebouw Renovatieplan waarin staat hoe Nederland de verduurzaming van de gebouwde omgeving tussen nu en 2050 bereikt. Het concept van dit plan is eind 2025 klaar.

Voor woningen komen er geen verplichtingen. Wel gaan er eisen gelden voor winkels, scholen en andere utiliteitsgebouwen. De gebouwen met de slechtste energieprestaties moeten uiterlijk in 2030 of 2033 worden verbeterd. De exacte verplichtingen worden uiterlijk in 2027 in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) opgenomen.

Nieuw energielabel

In 2030 komt er een nieuwe indeling van het energielabel voor gebouwen, die loopt van A tot en met G. De huidige hoogste energielabelklassen (A+ tot en met A+++++) komen dan te vervallen. Tegelijk komt er een gemoderniseerde methode om het energielabel te bepalen. Deze geeft een beter beeld van het energieverbruik en de energieprestatie van een gebouw.

Planning

De EPBD IV wordt in fasen geïmplementeerd. In de Kamerbrief staat een overzicht van wanneer welke wijziging wordt doorgevoerd. Hiermee krijgen gebouweigenaren en andere betrokkenen inzicht in wat en wanneer er gaat gebeuren.

Bron: Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening