Het beperken van klimaatverandering, en het betaalbaar, beschikbaar en duurzaam maken van energie. Het zijn allemaal voorbeelden van het belang van het doorvoeren van de energietransitie. Dat deze kanteling enorme maatschappelijke kansen heeft en dat we deze nú moeten grijpen, bespreekt Duurzaam Gebouwd met Mieke Feenstra, head of marketing B2B en Arnold Spek directeur van decentrale collectieve oplossingen voor Warmte & Koeling, beiden werkzaam bij Eneco. We bespreken met Mieke en Arnold de kansen voor zowel het verduurzamen van bestaande gebouwen met een totaaloplossing, als toekomstbestendige nieuwbouw.

Foto: Arnold Spek en Mieke Feenstra

Vanuit verschillende disciplines brengen Mieke en Arnold decennialange ervaring mee over de energietransitie. Zo is Mieke head of marketing  B2B en inmiddels meer dan tien jaar werkzaam bij Eneco. Ze heeft een nauwe verbinding met de zakelijke markt, die als dynamisch en complex te omschrijven valt. En vertelt over de dienstverlening en de diversiteit van klanten: “Niet iedereen weet dat we eigenlijk alle organisaties die in bedrijfspanden zitten, kunnen helpen om de energietransitie succesvol door te voeren. Van de bakker op de hoek tot de grote multinational als onderdeel van de skyline van de stad. Iedere doelgroep heeft zo zijn behoeften en unieke uitdagingen.

Maar wat die uitdagingen ook zijn, er zijn altijd mogelijkheden om te verduurzamen.” Een concreet voorbeeld is de totaaloplossing voor het verduurzamen van bestaand zakelijk vastgoed die Eneco onlangs introduceerde: Eneco GroenGebouw™. Met deze totaaloplossing wordt bestaand vastgoed van A tot Z verduurzaamd. In een langetermijn partnership, waarin energie en duurzame maatregelen gecombineerd worden. De focus ligt echter niet alleen op bestaand vastgoed: ook voor nieuwbouw zijn er energieoplossingen.

Dat horen we terug als Arnold, directeur van decentrale collectieve Warmte & Koeling oplossingen, vertelt over de kansen rondom oplossingen voor warmte en koeling, voor nieuwbouwvastgoed waar mensen wonen en werken. “Velen kennen ons als energieleverancier, maar we leveren ook comfort. Dat doen we voor zowel woningen als utiliteit.” Het ‘comfort’ dat Arnold beschrijft gaat met de tijd mee. Want waar zomers eerst nog mild waren, zorgt klimaatverandering voor aanhoudende warmte. Dat betekent dat de koelbehoefte stijgt. “Daarom zien we dat bijvoorbeeld in gestapelde bouw zowel warmte- als koeloplossingen gevraagd worden. Dat is ook direct te verbinden aan de BENG-eisen.” Naast de wet- en regelgeving die Arnold noemt, weten we dat, met de aanstormende EPBD IV integrale oplossingen, collectieve systemen en energieopslag beter worden gewaardeerd in bijvoorbeeld energielabels. Dat sluit lijnrecht aan, vertelt Arnold: “Onze kracht is het ontwikkelen van collectieve systemen.”

Kansen in beeld

Nu de specialismen duidelijk zijn, gaan we terug naar waar we het interview mee aftrapten: de maatschappelijke impact die de energietransitie kan creëren. Arnold ziet verschillende kansen die anno 2025 spelen: “We zien een groei in woningbouw die in de Randstad gerealiseerd wordt. Met toenemende vraag, regelgeving en ambities. Dit zien we in nieuwbouw, maar ook in renovatie en transformatie van vastgoed. Denk bijvoorbeeld aan kantoren die met Paris Proof-ambities toekomstbestendig worden gemaakt, waar wij onze warmte- en koudevoorzieningen implementeren.”

Ook al zijn deze ambities goed zichtbaar, er is ook sprake van een volatiliteit in de markt, onder andere door netcongestie. En het vooroordeel dat verduurzaming stil komt te liggen, door onvoldoende capaciteit en wachtrijen voor (zwaardere) aansluitingen. Mieke ziet netcongestie niet als bedreiging, maar als kans: “We kunnen een veel meer geïntegreerd pakket aanbieden voor een totaaloplossing. Zo is een Warmte Koude Opslag (WKO) tegenwoordig een asset in je energiesysteem, flexibel inzetbaar met behoud van comfortvraag. Andere onderdelen van zo’n systeem zijn laadpalen, zonnepanelen, een batterij. We zien de integratie hiervan in gebouwen én gebieden. Waarbij, als alle onderdelen optimaal met elkaar werken, slim gestuurd wordt op het opwekken, gebruiken en opslaan van energie, binnen de kaders van netcongestie. Kansen in steden als Rotterdam en Utrecht liggen voor het oprapen.”

En hoewel die mogelijkheden er zijn voor zowel woning- als utiliteitsbouw, zien we dat vooral in de kantorenmarkt deze versnelling noodzakelijk is.“ Zij hebben de meest kwetsbare plek op de wachtlijst”, gaat Arnold verder. “Woningbouw en consumenten krijgen al wat meer voorrang. Maar uiteindelijk moeten we voor alle vastgoedtyperingen flexibiliteit en sturingspotentie realiseren.”  

Kennisdelen en verduurzamen

Daarmee komt de gedachte op dat de rol van Eneco uitgebreider wordt. Van energieleverancier naar…? Mieke nuanceert: “Onze klanten hebben een partij nodig die ontzorgt, met oplossingen komt en eerlijk is over verduurzamingsmogelijkheden. Dat betekent ook dat we het eerlijke verhaal vertellen over de wetgeving die eraan komt, die portemonnees raakt. Zoals ETS 2, waarover we kennis delen met klanten. In partnerships met koplopers werken we aan een lange termijn roadmaps, waarin we energie en duurzaamheid integreren tot 1 systeem. Alleen door dit strategisch en integraal te benaderen kunnen bedrijven stappen zetten in elektrificatie van hun onderneming. Zodat zij nu en in de toekomst hun werkzaamheden kunnen blijven uitvoeren. Langzaam maar zeker speelt dit ook voor midden en kleinere bedrijven, al is het mkb hier nog niet altijd aan toe. Het is ook afhankelijk van het aandeel energiekosten ten opzichte van het totaal. Voor zakelijke klanten is het van belang dat de kosten in ieder geval voorspelbaar zijn. Daarnaast hebben zij de gemoedsrust dat ze voldoen aan geldende wetgeving én beschikking hebben over de stroom die ze nodig hebben voor huidige en toekomstige bedrijfsvoering.”

Ze ziet ook dat energie en duurzaamheid steeds vaker op de strategische agenda van bedrijven staan en ook steeds hoger op de lijst staan. “Het is belangrijk om samen met de klant in gesprek te gaan over die strategie. Dan komen we erachter wat de beweegredenen zijn en uitgangspunten. Elk bedrijf stelt eigen doelstellingen rondom de Sustainable Development Goals (SDG’s) of de weg naar CO₂-neutraliteit. Iedere bijdrage aan de energietransitie is dus anders. Dat varieert van de wens om groene energie te gebruiken. Maar het kan ook een versnelde koers zijn naar CO₂-reductie of een bijdrage leveren aan de energietransitie met opwekking of opslag van energie. Onlangs introduceerden we de totaaloplossing Eneco GroenGebouw, waarmee we bestaand vastgoed van A tot Z verduurzamen. In een lange termijn partnership waarin we energie en duurzame maatregelen combineren.”

Dertig procent energiebesparing

De positieve beweging van de energietransitie met deze GroenGebouw-aanpak is duidelijk, want er zijn legio kansen voor vastgoedeigenaren. Zoals tot dertig procent besparing op energiekosten, rond acht procent rendement op investeringen en compliance: het voldoen aan wet- en regelgeving zoals de label C-verplichting die vanaf 2023 geldt voor kantoren. En voor nieuwe gebouwen de BENG en in 2030 de EPBD IV. Mieke: “We willen de positieve elementen van de energietransitie benadrukken. Als je het wilt, dan kan het ook. Wij willen een kennispartner voor onze klanten zijn en langdurig betrokken zijn. Om écht samen impact te maken zijn we een decennium betrokken, om het pad van verduurzaming van A tot Z te begeleiden.”

Naast deze kansen voor bestaande bouw is het van belang om het toekomstbestendig maken van nieuwbouw niet uit het oog te verliezen. Ook hier zijn verschillende kansen in te vullen, op het gebied van warmte en koeling, zo vertelt Arnold: “We dragen met onze warmte en koeling bij aan elektrificatie en nemen een sleutelrol in om met slimme oplossingen het congestievraagstuk juist te verkleinen.” Netcongestie is een feit en er wordt flink geïnvesteerd in de infrastructuur, oplopend naar 8 miljard euro per jaar. Arnold geeft aan dat Eneco niet wacht op die infrastructurele investering en nú al actie onderneemt met klanten: “Wij zien juist een actieve rol voor de nieuwbouw van woningbouw en utiliteit om te versnellen binnen het netcongestievraagstuk.”

Nog grotere stappen

Die significante bijdrage aan het vastgoed van klanten en de mogelijkheid om het verschil te maken in de energietransitie spreekt Arnold in het bijzonder aan: “Het is een mooi dat we de gebiedsontwikkelingen in onder andere Utrecht en Rotterdam helpen versnellen en mooier maken. We kiezen sinds 2007 een duurzame koers en willen een kennispartner zijn om de energietransitie met elkaar te versnellen. In het bijzonder vind ik het mooi dat we de verduurzaming niet alleen oppakken maar dit vooral samen doen. Daarom vind ik het ook belangrijk om het gesprek aan te gaan met klanten en maximale waarde toe te voegen.” Daar sluit Mieke zich bij aan: “We willen innovaties concreet en praktisch maken voor specifieke doelgroepen. We zetten vooral samen stappen. Dat doen we naast de voorbeelden die we al eerder gaven bijvoorbeeld met een innovatie als een virtual power plant. We bespreken dan met de klant wanneer we mogen sturen op energie, waarvoor een vergoeding beschikbaar is. Het mooiste vind ik als je berichten ontvangt dat een klant nóg enthousiaster is geworden om grotere stappen te zetten in de energietransitie en impact wil maken op het verminderen van milieu-impact. Wat soms begint als een financiële prikkel, kan dan uitmonden in een bredere duurzaamheidsvisie en -betrokkenheid.”

Interessante integrale businesscase

Ook Mieke ziet vooral kansen in vastgoedverduurzaming, als er een gesprek op gang komt. “De rode draad is voor ons GroenGebouw. Het belangrijkste is om het gesprek open in te gaan en dan is daar vaak de ontdekking dat er veel meer mogelijk is dan gedacht. Duurzaamheidsstappen zijn bijna altijd financieel rendabel en het is een misvatting dat dit veel geld kost. Er zit echt een interessante businesscase achter, zeker als je hem integraal en over meerdere jaren bekijkt.” En daarom daagt ze de Duurzaam Gebouwd-community uit: “We hebben eigen assets, data en inzichten om de energietransitie voor bedrijven een succes te maken. Ondernemingen die compliant willen zijn en hun onderneming toekomstbestendig willen maken door te elektrificeren, helpen we met een strategische en integrale benadering. Wij zijn er klaar voor om samen het verschil te maken en dat doen we met langetermijn partnerships. Het is tijd voor actie!”

Tekst: Marvin van Kempen, Beeld: Eneco