De redactie is dol op kijkjes in de (nabije) toekomst. Leven we dan misschien wel in een piramidestad zoals Aad Breed beweert?

 De na-oorlogse groeikernen, vinex-locaties en slaapsteden, zoals Almere, Lelystad, de Bijlmer, de buitenwijken van Parijs en de vele megapolissen op de wereld blijken niet alleen heel duur, maar ook nog eens buitengewoon saai, anti-stedelijk, onherbergzaam  en ongeborgen.

Daarnaast hebben de fraaie voor-oorlogse steden veel van hun aantrekkelijkheid verloren, omdat ze zijn dichtgeslibd door het woon-werkverkeer, dat volledig bezit heeft genomen van het publieke domein. In het algemeen is door dit woon-werkverkeer de vrijblijvende ontmoetingsplaats, de veiligheid op straat en het gevoel tot een gemeenschap te behoren vrijwel geheel verdwenen.  

Problemen
Door deze na-oorlogse stedenbouw zit de mensheid nu opgezadeld met een ongelooflijke hoeveelheid vrijwel onoplosbare problemen als gevolg van het steeds maar toenemend woon-werkverkeer, zoals de files, een dreigend ernstig tekort aan energie en grondstoffen, de klimaatverandering t.g.v. de CO₂-uitstoot van het dagelijks woon-werkverkeer, op grote schaal verwoesting van heel veel natuur en landbouwgrond, de mens-bedreigende verandering van het ecologisch evenwicht.

Verder hebben we te maken met het uitsterven van veel dier- en plantensoorten, de snel toenemende overbevolking door de ecologische voetafdruk, de verrommeling van het platteland, doden en invaliden door verkeersongevallen, verkeersstress, parkeerproblemen, stank van uitlaatgassen, verkeerslawaai en luchtverontreiniging. Gaan we dit als soort wel overleven?

Vooruitgang
De verantwoordelijkheid voor deze 'ontwikkeling' ligt wereldwijd bij de overheden van de rijke landen, en met name bij de ministeries die zich met Ruimtelijke Ordening hebben bezig gehouden. Ze hebben onder het mom van 'vooruitgang' wonen, werken, winkelen en ontspannen op loopafstand onmogelijk gemaakt, waardoor iedere werker nu is veroordeeld tot een zittend leven in de auto of  binnenshuis.

Als landen als China of India zich op dezelfde wijze gaan 'ontwikkelen' als de Europese welvarende landen is het leed niet te overzien en kon onze planeet voor de mens wel eens onbewoonbaar worden. Stedenbouw is een politiek probleem van de eerste orde geworden.  

Bovengenoemde problemen zijn alleen oplosbaar als wonen, werken, winkelen en ontspannen in zowel oude als nieuwe steden weer mogelijk worden op loop(fiets)afstand. Alleen hierdoor wordt een enorme afname van het woon-werkverkeer en dus CO₂ mogelijk.                                              

Oplossing
Piramidesteden en -dorpen, waar alle benodigde elektriciteit, warmte en koeling wordt verkregen door diepe geothermie, zijn de oplossing voor onze nieuwe steden, maar ook als vervanging van achterstands- en sloppenwijken in oude steden. Alleen dan gebruiken we geen fossiele brandstoffen meer en is sprake van permanente duurzaamheid.

In tegenstelling tot de traditionele stedenbouw woont iedereen zeer ruim rond pleinen zo groot als een voetbalveld, met fantastisch uitzicht op de omgeving. Het woningontwerp wordt in overleg met een lokale architect door de bewoners zelf gemaakt. Deze steden en dorpen voldoen aan de voor-oorlogse stadscriteria als identiteit, intimiteit en integratie.

Ondanks het feit dat er geen auto's in de stad rijden, zijn piramidesteden levendig, bruisend en vitaal, terwijl ontspannen in de natuur op maximaal 500 meter van de woning mogelijk is. De eigen auto, die geparkeerd staat in de parkeergarage op de begane grond, blijft voor alle andere interlokale bezigheden een prima vervoermiddel. Alle bedrijven en kantoren zitten in de stad, er zijn geen aparte bedrijventerreinen meer, behalve voor zware industrie. Er is een rioolwaterzuivering, sprinkler en voor moeilijke tijden voorraden voedsel en water.

Duurzaamheid
Piramidesteden lossen bovengenoemde na-oorlogse problemen nagenoeg geheel op, omdat ze gericht zijn op enorme besparingen op:
1  olie/gas door het vrijwel geheel verdwijnen van het woon-werkverkeer, hetgeen ook de CO2 -uitstoot op grote schaal minimaliseert.

2 bouwgrond, waardoor de natuur en dus de biodiversiteit zich wereldwijd kan herstellen en landbouwgrond kan worden uitgebreid, want voor de 3 miljard stadsmensen op de wereld is een totaaloppervlak ter grootte van Nederland al voldoende. Deze besparing kan nog worden versterkt door het bouwen in onherbergzame gebieden of op zee.

3. energie uit fossiele brandstoffen. Alle benodigde elektriciteit, warmte en koeling voor zo'n stad komt uit diepe geothermie (5 tot 10 km diep) en bioreactoren die het huisvuil verbranden, zonodig aangevuld met zonnecellen en zonnecollectoren. De productie van elektriciteit is zo groot, dat een gedeelte kan worden gebruikt voor alle interlokaal verkeer met elektrische auto's.

4. energie door de compacte bouwvorm. De leidingen zijn heel kort en het warmteverlies door het geringe buitenoppervlak minimaal. Alles is intern bereikbaar, waardoor een constant binnenklimaat kan worden verkregen, hetgeen ze bestand maakt tegen de klimaatverandering. Door de vorm zijn piramidesteden en -dorpen ook beschermd tegen overstromingen (zeespiegelstijging) en aardbevingen.

 Met de bestaande opvattingen over duurzaamheid, zoals gepropageerd door Groen Links, PVDA, Wubbo Ockels, enz. blijft het overgrote deel van de eerder genoemde problemen onoplosbaar.

Aad Breed

Breed is zelfstandig architect, afgestudeerd aan de Academie van Bouwkunst te Amsterdam, later als filosoof aan de Universiteit van Utrecht.

Meer informatie: Piramidesteden