“Hout is het beton van de 21^e eeuw.” Dat waren de eerste woorden van hoofdredacteur Hans de Groot van Het Houtblad bij aanvang van de Houtdag 2016 in de Philharmonie in Haarlem. 

Gastsprekers uit binnen- en buitenland gaven tijdens deze Houtdag 2016 hun visie op de mogelijkheden van hout. Niet alleen esthetisch en constructief, maar ook wat betreft verduurzaming en als milieuvriendelijk alternatief biedt hout ongekende mogelijkheden. Daarnaast kan hout als oneindig groeiende grondstof met een hoge aaibaarheidsfactor rekenen op een grote mate van sympathie van het publiek.

Oude houtproblemen verdwijnen

De middag liet zien dat, met dank aan nieuwe constructie- en verduurzamingstechnieken, de oude problemen van hout langzaamaan naar de achtergrond verdwijnen. Dagvoorzitter Otto Hastra, directeur Aldus Bouwinnovatie Amsterdam en oprichter en bestuurslid van de Stichting Living Daylights, sprak in dat kader over de nieuwe Renaissance voor hout. “Hout mag zich verheugen op hernieuwde belangstelling.” Daarnaast vertelde hij waarom hout op zo veel sympathie kan rekenen. “Hout heeft zijn eigenaardigheden en onvolkomenheden. Als mens herkennen we onszelf daarin.”

Houten gebouw van 84 meter

Zo liet Oliver Sterl, partner architect Rüdiger Lainer + Partner Architekten ZT Wenen, zien dat hoogbouw in hout goed mogelijk is. Hij realiseert met HoHo Wien, ’s werelds hoogste houthoogbouwproject in Wenen. Dit omvat 3 gebouwen, waarvan de hoogste 84 meter hoog is en 24 verdiepingen telt. Het project bestaat voor 74% uit hout. De betonnen trappenhuizen en liftschachten van de 3 gebouwen zijn onderling verbonden en zorgen voor de algehele stabiliteit. Het project wordt naar verwachting in het najaar van 2018 opgeleverd. “Het gebruik van hout ligt voor de hand, gewoon omdat we het in Oostenrijk voorhanden hebben. In feite is het bos voor ons 1 grote houtfabriek.”

Biobased gevel met Polypyrrol

Naast esthetiek en constructiemogelijkheden spelen ook de mogelijkheden om te verduurzamen een belangrijke rol bij de populariteit van hout als bouwmateriaal. In dat kader was de presentatie van lector innovatieve technologie voor de bouw Mieke Oostra van Hogeschool Saxion van Enschede de moeite waard. Deze hogeschool houdt zich bezig met de ontwikkeling van de biobased gevel met de polymeer Polypyrrol. Dit bevat biobased verduurzamingmiddelen en herbergt de eigenschappen van brandvertraging en UV-bescherming, is waterafstotend, zelfhelend, schimmelwerend en bevat stralingsabsorptie en elektrische geleiding. Behandel je biobased materialen, zoals hout, met deze Polypyrrol, dan ontstaat een materiaal dat uiterst geschikt is als gevelbekleding. Inmiddels is het eerste proefproject gerealiseerd. Bijzonder aan dit project, waarvoor meer dan 20 partijen input leveren, is dat het concept nog niet is uitgekristalliseerd. Tegelijkertijd met toepassing in proefprojecten is er dus spraken van verdere productontwikkeling.

Zoeken naar constructiemogelijkheden

Aan het eind van de middag sloot directeur Hermann Blumer van het Zwitserse ontwerpbureau Création Holz Herisau de dag af met een presentatie van zijn creaties. Als internationale autoriteit op het gebied van houtconstructies heeft zijn hele werkzame leven gewijd aan het zoeken naar constructiemogelijkheden met hout. Zo ontwikkelde hij de Brusselse knoop voor koepels en het BSB (Blumer System Binder)-verbindingssysteem. Deze technieken betekenden dat niet langer de rechttoe-rechtaan constructies het eindpunt waren. Hij kwam met diverse architecten tot niet eerder geziene vormen. Voorbeelden daarvan zijn Het Centre Pompidou in Metz (Frankrijk) en de Haesly Nine Bridges Golf Resort Yeoju (Zuid-Korea).

Foto: De Grote Zaal van het Philmharmonie in Haarlem als decor voor de Houtdag 2016. (foto: Het Houtblad / www.johnlewismarshall.com)