De val van het kabinet Schoof I voelt als het indrukken van de snoozeknop. Kostbare tijd tikt weg om met enorme opgaven aan de slag te gaan, maar de keuze om verder te snurken is aanlokkelijk. Totdat vijf minuten later opstaan niet meer werkt. En het alarm zo hard afgaat dat we uit ons bed vliegen van schrik.

Ik ben een glas halfvol-persoon. Als ik de zoveelste notitie zie over temperatuurrecords die verbroken worden, CO₂-concentraties die harder stijgen omdat de natuur minder koolstof opneemt en diersoorten die voor eens en voor altijd door ons toedoen van de aardbodem verdwijnen, denk ik: ‘We redden het nog wel.’

Op koers

Maar de werkelijkheid is dat de planeet piept en kraakt. Deelgebieden van landen zijn te warm geworden om er nog te wonen. In ons kikkerlandje krijgen we er af en toe een voorproefje van tijdens hittegolven. Stilstaand beleid uit Den Haag dreigt ons lam te leggen om hier iets aan te veranderen, maar die vertraging moeten we niet pikken. Nee, we moeten zelf naar voren lopen en aan het roer gaan staan. Hier zie ik een parallel tussen de beleidsmakers en de uitvoerders in onze sector.

We weten het eindpunt van onze reis wel en zijn het daar grotendeels over eens, maar we hebben er een handje van om over de koers te ruziën. En dat terwijl we pas verder komen als we elkaar vinden en elkaars uitgangspunten leren begrijpen. Een goede discussie kan leiden tot een versnelling richting een gemeenschappelijk doel, als we het vanuit positieve energie doen. En die daadkracht om open te staan voor andere visies maar wel gezamenlijk de handen uit de mouwen, zie ik terug bij toekomstbouwers en transitiehelden.

Broedplaats voor actie

Diederik Samsom is er zo één. Hij sloot als kersverse voorzitter van de Klimaattop Gebouwde Omgeving 2025 (KTGO) aan en deed dat niet zonder reden. Want hij begrijpt heel goed dat de Klimaattop GO geen lullig PR-eventje is voor commercieel gewin, maar een broedplaats voor actie voor radicale veranderingen in wonen, werken en bouwen. Wat tijdens de Klimaattop GO 2025 besproken en besloten wordt, is bepalend of we dit decennium onze grote maatschappelijke opgaven invullen, zoals wonen, stikstof, betaalbaarheid en capaciteitstekort.

Nee, het is niet hoogdravend als ik het woord ‘bepalend’ in mijn mond neem. Want zó ver gaat de Klimaattop GO nu eenmaal. En dat is broodnodig, want publieke en private partijen moeten nu in beweging komen, naar het roer lopen en dit stevig vastgrijpen. Voor de overheid is een voorbeeldfunctie weggelegd. Ze bezit honderdduizenden gebouwen en ontwikkelt routekaarten voor toekomstbestendig vastgoed. Als zij niet het beste beentje voorzet, dan is er voor de markt toch geen goed rolmodel?

In eigen hand

Tegelijkertijd is het aan bouwers, ontwikkelaars en leveranciers om zich niet te verschuilen achter ontbrekend beleid. Ja, trage of geen wetgeving is frustrerend. En de zoveelste uitgestelde vergunningsaanvraag is een domper. Maar dan nog is het mogelijk om zelf hoge(re) duurzaamheidsstandaarden aan te houden. Hergebruikte materialen en circulaire bouwen de nieuwe standaard te maken. En te ontwerpen voor de toekomst. Durf nee te zeggen als de uitvraag niet transparant, toekomstbestendig of gericht is op een positieve voetafdruk.

Het gaat erom spannen, de komende vijf jaar. We knokken voor bestaanszekerheid tijdens de Klimaattop GO 2025. Let’s GO!

Tekst: Marvin van Kempen