Heidelberg Materials Benelux pioniert in Nederland en België met een nieuw soort cement waardoor er tijdens het productieproces tot een kwart minder CO2 wordt uitgestoten. Het bedrijf is erin geslaagd een deel van de portlandcementklinker te vervangen door gecalcineerde klei en kalksteen. Een proefproject in Alkmaar toont aan dat het beton op basis van dat cement over dezelfde kwaliteiten als klassiek beton beschikt én tegelijk een beduidend lagere impact heeft op het milieu.

Beton is – na water – het meest gebruikte product ter wereld. De productie ervan veroorzaakt CO₂. Daarom is Heidelberg Materials al geruime tijd hard bezig om de uitstoot te verlagen. Het bedrijf is daarin een voorloper in zijn sector. De ontwikkeling van dit nieuwe cement (CEM II met gecalcineerde klei en kalksteen) is dan ook een erg belangrijke stap in de omslag die het bedrijf aan het maken is.

Twee jaar onderzoek

Portlandklinker is een halffabricaat dat gebruikt wordt bij de productie van cement. Bij de productie van klinker komt CO₂ vrij. Heidelberg Materials is erin geslaagd 30 procent van de portlandklinker te vervangen door een combinatie van gecalcineerde klei en kalksteenmeel. Klei die trouwens lokaal ontgonnen wordt. Resultaat: maar liefst 25 procent minder CO₂-uitstoot in vergelijking met het huidige cement. Het kostte het bedrijf ongeveer twee jaar aan onderzoek en ontwikkeling om tot deze innovatie te komen.

Walter Speelman, Productmanager Beton bij Heidelberg Materials: “We hebben veel laboratoriumonderzoeken gedaan en tal van testen. Niet iedere klei is geschikt als reactieve grondstof om cement van te maken. Geschikte klei kan reactief gemaakt worden door deze te verhitten tot een temperatuur tussen 700-900 graden Celsius. Dit noemen we calcineren. Door onderzoek weten we nu tot welke temperatuur we iedere kleisoort moeten verhitten om ze geschikt te maken als bestanddeel voor cement. Daardoor kunnen we dus de portlandklinker voor een groot stuk achterwege laten. Een mooi resultaat van ons uitgebreide onderzoeksproject.”

Proefproject

In Heerhugowaard is ondertussen al het eerste beton op basis van het nieuwe cement gestort. Het gaat om een nieuwbouwproject voor kantoren en opslagruimtes waarvan de vloer in beton werd gegoten, 180m³ voor een oppervlakte van zo’n 900m². Het cement werd gemaakt in de vestiging van Heidelberg Materials in Gent, in België. Het aannemersbedrijf De Jong Ursem heeft het volste vertrouwen in het nieuwe product van Heidelberg Materials Benelux.

Jörn Gorter van De Jong Ursem: "Als aannemersbedrijf zijn we verheugd om met dit nieuwe duurzame beton te werken. Het stelt ons in staat om hoogwaardige constructies te realiseren terwijl de ecologische voetafdruk aanzienlijk verkleint. Het is een win-win voor iedereen. Dit is een zeer belangrijke stap in het verduurzamen van onze sector, iets waar we erg mee begaan zijn.” 

Momenteel lopen het certificatietraject en het geschiktheidsonderzoek voor deze nieuwe cementen. Heidelberg Materials Benelux verwacht de definitieve goedkeuring tegen midden 2025. Vanaf eind 2025 wordt het cement met gecalcineerde klei zowel op de Nederlandse als de Belgische markt gebracht.

CO2-reductie

Heidelberg Materials is wereldwijd al jaren bezig met de reductie van zijn CO₂-uitstoot. Het doet dat door de optimalisatie van zijn productieprocessen, het gebruik van alternatieve grondstoffen en de inzet van alternatieve brandstoffen. En die inspanningen lonen. Terwijl in 1990 in België en Nederland per ton nog 750kg CO₂ werd uitgestoten, was dat in 2022 nog slechts 404 kg CO₂. Ter vergelijking: het wereldwijde en Europese gemiddelde bedroegen toen respectievelijk 580 kg en 549 kg CO₂.

Met de introductie van het nieuwe cement met gecalcineerde klei en kalksteen (CEM II) kan Heidelberg Materials Benelux de CO₂-footprint van de gehele product-mix met zo’n 10% verlagen. Heidelberg Materials heeft de intentie om de CO₂-uitstoot ook wereldwijd verder naar omlaag te krijgen. Het bedrijf wil uiterlijk in 2050 klimaatneutraal zijn.