Vitens, Brabant Water en KWR Watercycle Research Institute ontvingen op 15 mei in Brussel een Honour Award van de International Water Association (IWA) voor hun onderzoek naar de ‘zoethouder’: een methode om zoet en brak grondwater gescheiden op te pompen en te verwerken.

Op veel plekken in Nederland is brak water ondiep in de ondergrond aanwezig. Bij het oppompen van zoet water bestaat het risico dat ook onderliggend brak water naar de put toestroomt. Het opgepompte water is dan niet meer eenvoudig te gebruiken als bron voor drink- of industrieel proceswater. KWR ontwikkelde, samen met de drinkwaterbedrijven Brabant Water en Vitens, een driestappenplan dat zeer effectief blijkt tegen verzilting van zoetwaterputten. Ook in het buitenland is hiervoor belangstelling; in kustzones wereldwijd staan zoetwaterbronnen door de toegenomen watervraag, als gevolg van bevolking- en welvaartgroei, onder grote druk.

Project Innovation Awards

De Project Innovation Awards (PIA’s) van IWA worden eens per twee jaar uitgereikt voor innovatieve onderzoeksprojecten op het gebied van (drink)water. Nederland valt deze keer maar liefst drie keer in de prijzen. Ook onderzoek van KWR en Evides wordt beloond met een Honour Award. Drinkwaterbedrijf PWN is winnaar in de categorie Applied Research.

Oplossing voor verzilting drinkwaterputten

Het prijswinnende onderzoek van KWR, Vitens en Brabant Water richt zich op brak water. Het is lastig om van brak water zoet water te maken; chloride (onderdeel van zout) is moeilijk uit het water te halen. Normaal gesproken zijn zoet en brak water gescheiden in de ondergrond, maar bij het oppompen van zoet water bestaat het risico dat brak water meegezogen wordt. KWR en de waterbedrijven bedachten en testten een driestappenplan als oplossing voor deze verzilting van drinkwaterputten:

• Door met een tweede pomp het brak water apart omhoog te pompen, blijven zoet en brak water in de ondergrond gescheiden.
• Het opgepompte brakke water wordt met behulp van membranen ontzilt en vormt, naast het gewonnen zoete water, een tweede waterbron.
• De zoute reststroom (membraanconcentraat) die bij ontzilting overblijft, wordt in een diepere grondlaag teruggepompt.

Gesloten puttenvelden heropenen

Uit pilots bij Brabant Water en Vitens is gebleken dat deze methode van brakwaterwinning en -gebruik technisch goed mogelijk is, en dat het membraanconcentraat in de ondergrond kan worden opgeslagen. Winning van brak grondwater kan zo een duurzame strategie zijn tegen verzilting van puttenvelden. Voor Vitens betekent dit dat er goede mogelijkheden zijn om de gesloten (want verzilte) grondwaterwinning van Noardburgum te heropenen. Dit puttenveld zou een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de Friese drinkwatervoorziening. Brabant Water zet de pilot in Zevenbergen voort en bestudeert de mogelijkheden om de ‘zoethouder’ in te zetten op locaties met brak grondwater, zoals in Nuland.

Prijsuitreiking

De winnaars ontvingen hun awards tijdens de Water Innovation Europe Conference in Brussel. Wim van Vierssen, CEO van KWR, was een van de keynote speakers op de conferentie. Hij sprak over ‘mastering complexity’, de opdracht van de watersector om gezamenlijk de goede dingen te doen. Drinkwaterbedrijf Evides en KWR kregen in Brussel een Honour Award uitgereikt voor het AiRO-concept; het met lucht en water schoonspoelen van membranen die worden gebruikt in de waterzuivering. Deze manier van spoelen bespaart kosten en energie, en vermindert het gebruik van chemicaliën.

Over IWA

De International Water Association is een wereldwijd netwerk van waterprofessionals die zich bezighouden met onderzoek en praktijktoepassing in de watercyclus. De Project Innovation Awards zijn in 2006 in het leven geroepen om excellente en innovatieve watertechnologieprojecten wereldwijd onder de aandacht te brengen.

Over KWR 

KWR Watercycle Research Institute, in 2006 afgesplitst van Kiwa, werkt aan hoogwaardige nieuwe kennis en toepasbare oplossingen voor een breed spectrum aan watervraagstukken in de watercyclus. KWR slaat bruggen tussen wetenschap, bedrijfsleven en maatschappij en bouwt tegelijkertijd aan sterke internationale kennisnetwerken.