Onderzoekers van Wageningen Universiteit voerden donderdag 6 augustus in Rotterdam diverse metingen uit om het stadsklimaat in kaart te brengen. Dit gebeurde met twee bakfietsen vol meetapparatuur in verschillende delen van de stad.

Met het onderzoek wil de gemeente het zogenaamde ‘hitte eiland-effect’ in beeld brengen. De metingen ondersteunen de maatregelen die Rotterdam neemt om de stad klimaatbestendig te maken.

Hittestress
Rotterdam Climate Proof (RCP) is initiatiefnemer van de metingen. Het klimaatadaptatieprogramma van het Rotterdam Climate Initiative zet zich in voor een klimaatbestendige stad. “Er is nog veel onduidelijkheid over wat hittestress voor onze stad betekent. Daarom moeten we eerst maar eens gaan meten,” zegt Arnoud Molenaar, programmamanager van het Rotterdam Climate Proof.

“Dankzij de metingen krijgen we een goed beeld van de binnenstedelijke gebieden en hoe we bij het ontwerp daarvan beter rekening kunnen houden met het veranderende stadsklimaat. Bijvoorbeeld door de aanleg van meer water en groen in de stad, zoals groene daken of groene gevels. Ook willen we zo voorkomen dat in de nabije toekomst steeds meer airco’s worden aangeschaft.”

Hitte eiland-effect
Tijdens de metingen werd de intensiteit van de zon gemeten, de windsnelheid en -richting, en de thermische straling van gebouwen. Want niet alleen de zon geeft warmte, ook als de zon niet schijnt geven gebouwen warmte af. “Als het koeler wordt, merk je soms dat de gebouwen nog steeds warmte afgeven,” verheldert Jac Niessen, wetenschapsvoorlichter van Wageningen Universiteit.

“In een stedelijk gebied heb je daarom meer kans op een hoge temperatuur dan in onbebouwd gebied.” Dit zogenaamde hitte eiland-effect heeft mogelijk schadelijke gevolgen voor de gezondheid van de mens, maar ook voor planten en bomen. Bovendien vergroot het de kans op insectenplagen in stedelijke gebieden.

High-tech bakfietsen
Een van de high-tech snufjes in de bakfietsen waarmee het onderzoek werd uitgevoerd was een speciale fish-eye lens. Daarmee werden foto’s gemaakt van de omgeving. Die foto’s kunnen, gekoppeld aan de overige data, een beeld geven van de factoren die zorgen voor meer of minder hitte, zoals gebouwen, groenvoorzieningen en water. Met de uitkomsten kunnen stadsontwerpers stedelijke gebieden beter inrichten. Niessen: “Dat maakt dit veldonderzoek zo belangrijk.”

Satellietnavigatie zorgde ervoor dat de juiste route werd afgelegd. De twee routes, die ieder drie keer werden afgelegd, waren vooraf zorgvuldig gekozen. Ze voerden langs een industrieterrein, door een oude woonwijk, een stadspark en het havengebied om een zo breed mogelijk beeld te krijgen.

Vergelijken
De metingen worden dit jaar nog twee keer herhaald. Ook in 2010 staan de metingen op de planning om over een langere periode de verzamelde data te kunnen vergelijken. Het onderzoek is mede gefinancierd door het speciale Nederlandse klimaatonderzoekprogramma ‘Kennis voor Klimaat’.

Bron: Rotterdam Climate Initiative