Onlangs is Jos de Krieger afgestudeerd met eervolle vermelding aan de TU Delft op een bijzonder en duurzaam project. Woensdag 4 maart om 20:00 geeft Jos een presentatie over dit project bij 2012 Architecten in Rotterdam. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden via info@duurzaamgebouwd.nl.

Het gebouw valt niet alleen op door zijn verschijningsvorm, maar ook door de achterliggende principes waar het mee is ontworpen. Het gebouw is grotendeels opgetrokken van materialen die afkomstig zijn uit gebouwen die gesloopt gaan worden. Om dit te bewerkstelligen is gereedschap ontwikkeld om deze materialen mee in kaart te brengen.

Super Superuse
Een van de uitgangspunten voor het afstuderen was het onderzoeken of het mogelijk was om het Superuse concept van 2012Architecten naar een grotere schaal te tillen.

Er is voor gekozen om deze opdracht vorm te geven door een gebouw te ontwerpen waar WORM de dragende functie is. De rest van het programma bestaat uit een winkel voor Brennels, een biologisch restaurant met groenten uit eigen gebouw, woningen en kantoren.

Het totale programma is 10.000m², als locatie voor het ontwerp is gekozen voor de Müllerpier in Rotterdam.

Het ontwerpproces
Ten opzichte van een normaal ontwerpproces is er een belangrijke wijziging in de stappen die genomen moeten worden. Bij een gewoon gebouw wordt de ruimtelijke opzet bepaald door een concept van de architect, waarna vervolgens het ruimtelijke vlakkenschema gematerialiseerd wordt.

Bij Remolishing vind hier een omkering plaats. Eerst worden aan de hand van de locatie bronnen aangeboord met restmateriaal. Vanuit de eigenschappen van dit restmateriaal ontstaan ideeën voor de detaillering, waar de rest van het gebouw zijn uiteindelijke vorm aan ontleent. [Zie afbeelding 1]

Het gereedschap
De eerste stap in het ontwerpproces is het in kaart brengen van het materiaalaanbod. Hiervoor is een samenwerkingsverband aangegaan met Treelz.com. Op het subdomein waste.Treelz.com is een interactieve digitale oogstkaart gemaakt, waarmee materiaalaanbod inzichtelijk gemaakt kan worden.

De focus ligt in dit ontwerp op Rotterdam, aangezien het wenselijk is het materiaal in de buurt van de locatie te oogsten, om de transportkosten en de milieubelasting zo laag mogelijk te houden.

Uit het totale aanbod is een selectie gekomen van materialen die geschikt werden geacht voor een ontwerp voor de eerder genoemde functies op de Müllerpier. Geselecteerde sloopmaterialen zijn: baksteen uit Crooswijk, vloerbalken uit Crooswijk, staalconstructies van YVC/Verolme, dubbel glas uit de Zalmhaven, Volkswagen Golf autoruiten, etc. [Zie afbeelding 2 , 3 en 4]

Het ontwerp
Nadat de geoogste materialen zijn onderzocht op kwaliteit en hoeveelheid kan er mee ontworpen worden. Voor het gebouw is gekozen om de buitenkant op te trekken van gestapelde ‘plakken’ baksteen sloopwerk, om aan te sluiten bij het aanwezige materiaalgebruik op de Müllerpier.

De bakstenen wand heeft een gesloten uitstraling en vormt een lus met één opening, waardoor er een logische entree van de binnenplaats ontstaat. De binnenplaats heeft een licht en open karakter, door de gevels hier op te trekken uit dubbelglas en hout. Deze binnenplaats is overkapt met autoruiten, om een regen- en windvrij binnenklimaat te garanderen.

Hierdoor kan het restaurant met goed en slecht weer ook buiten voedsel en drank serveren. Het is geen luchtdichte constructie, waardoor het in de zomer niet te warm kan worden. Het dak van autoruiten is onderdeel van het klimaatconcept, aangezien het regenwater wat er op valt opgeslagen wordt voor de toiletspoeling van WORM en het restaurant. Als er een overschot is dan kan dit opgeslagen worden in het helofytenfilter naast het gebouw.

Naast regenwatergebruik heeft WORM een dak van 150m² met zonnepanelen, waardoor zij grotendeels zelfvoorzienend kunnen zijn op het gebied van energie en water. Het gebouw is daarnaast volledig voorzien van vloerverwarming én vloerkoeling, dit laatste gebeurd met het Maaswater dat een redelijke constante temperatuur heeft. Door deze en niet genoemde maatregelen zou dit gebouw een duurzaam poppodium kunnen worden op een prominente plek aan de Maas. [Zie afbeelding 5 en 6].

Jos de Krieger