Nederland telt wel 150.000 verenigingen en maar liefst één op de drie Nederlanders heeft een actieve betrekking erin. Laat dat eens op je inwerken. Dan besef je dat het belang van een vereniging voor een gemeenschap enorm is. Ook heeft vrijwel iedere club vastgoed, dat duurzame en gezonde huisvesting moet geven aan bezoekers, leden en sporters. In de verduurzaming van deze gebouwen schuilt vaak een gouden kans.
Een verduurzaming is net als een doelpunt: onmogelijk te realiseren zonder een goede samenwerking. Daarom ontdekt Duurzaam Gebouwd hoe Rabobank-clubs begeleidt met Rabo ClubSupport en hoe koplopers hiermee het beste beentje voorzetten. We spreken eerst Lonneke Kerr-Verhaegh van Rabobank, die ons meer vertelt over Rabo ClubSupport en de link met het verenigingsleven: “Met Rabo ClubSupport ondersteunen we verenigingen en stichtingen door een financieel steuntje in de rug en met kennis en ons netwerk. Met de jaarlijkse Rabo ClubSupport stemcampagne bepalen onze leden welke clubs en verenigingen een financieel steuntje in de rug krijgen. In 2024 werd er 15,8 miljoen euro verdeeld over 33.300 clubs en stemden 560.000 leden op hun favoriete clubs. Een ander onderdeel is het ondersteuningsprogramma. Het hele jaar door is het mogelijk om als club deel te nemen aan workshops, masterclasses en voor een intensief traject, waarin de club één-op-één begeleid wordt door CFP Green Buildings.”
Al snel blijkt dat er een breed pallet aan clubs gebruik kan maken van deze ondersteuning. Hoe ver ze ook zijn met verduurzaming, er is altijd een mogelijkheid tot ondersteuning. Waar een wil is, is een weg. Lonneke gaat in detail verder over het onderscheid tussen de trajecten: “Iedere workshop is een interactieve bijeenkomst met vijfentwintig deelnemers. We organiseren er nogal wat. Zo staan er in maart 2025 alleen al vijftig op de rol.” Iedere workshop belicht ‘topthema’s’ die nú spelen voor clubs. Lonneke: “Denk hierbij aan vrijwilligersmanagement, ledenbinding, het genereren van geld, duurzame accommodatie en sociale veiligheid op de club.”
Sociale duurzaamheid
Een tweede vorm is de masterclass. Bestaande uit twee of drie interactieve bijeenkomsten voor acht clubs met drie deelnemers per club. Ook hier spelen thema’s als modern besturen, presteren met communiceren en andere actualiteiten. De laatste variant, de één-op-één begeleiding wordt aangeboden in de vorm van een trajectbegeleider. Met als doel om de club toekomstbestendig te maken, op financieel vlak maar ook op het vlak van sociale duurzaamheid. “Bijvoorbeeld als je jongeren bij je club wilt betrekken of mensen met een begeleidingsbehoefte. Toekomstbestendigheid is voor veel clubs van belang omdat het niet alleen bijdraagt aan kostenbesparing door een lagere energierekening, maar ook omdat het bijdraagt aan een betere leefomgeving. Voor velen is het een tweede thuis.”
Terug naar de trajectbegeleiding. Hier laat Lonneke de kracht van samenwerkingen zien: “Als bank faciliteren we het programma en hebben we het initiatief opgericht. Maar dit kunnen we natuurlijk niet alleen. We werken samen met NOC*NSF en CFP Green Buildings voor de uitwerking. Eerstgenoemde belt alle clubs die een hulpvraag indienen. En CFP fungeert als expert op het gebied van duurzaamheidsadvies.” Dat maakt ons benieuwd naar de aanpak, waarop Pien ter Beek van CFP Green Buildings ons meer details geeft over de succesvolle samenwerking. “Er zijn drie verschillende trajecten waarin we begeleiden. Eén daarvan begint met een nulmeting. Dan wordt geïnventariseerd wat er al gedaan is aan energiebesparing en waar de kansen liggen. Is er al led-verlichting en duurzame energieopwekking? Welke opgaves liggen er bijvoorbeeld op circulariteitsvlak en hoe staat het met de watertransitie? Kortom: waar staat de club en waar gaan ze naartoe? Essentieel voor deze stappen is dat de clubs die een traject ingaan ook intrinsiek gemotiveerd zijn.”
Lonneke Kerr-Verhaegh: "Het hele jaar door is het mogelijk om als club deel te nemen aan workshops, masterclasses en voor een intensief traject."
Uitgelegd en uitgelicht: begeleidingstrajecten
Pien ter Beek van CFP Green Buildings noemde het al: er zijn drie verschillende begeleidingstrajecten. We lichten ze samen met Pien uit. De eerste is het energiebesparingstraject. “Dit start met een kennismaking op locatie en een energiescan. Hieruit maken we op hoe het ervoor staat met de bouwkundige en installatietechnische eigenschappen, zoals isolatie, verlichting, verwarmings- en koelingsinstallaties. Alles wat te maken heeft met de mogelijke verduurzaming van een gebouw, erin en eromheen.” Dat kan dus ook relateren aan maatregelen op het terrein: “Zoals laadpalen. Uit de scan komt naar voren welke maatregelen passen, welke verwachte investering er is, hoeveel CO2 er vermeden wordt en welke acties je kunt ondernemen. Aan de hand van deze actielijst kan een consultant helpen met het beoordelen van offertes en een subsidie-uitvraag.”
Een tweede traject gaat ook over energie, maar dan met een ander uitgangspunt: hier weet de club al dat ze bijvoorbeeld een warmtepomp wil. “Dan is er dus geen volledige scan nodig, maar kunnen we specifiek en technisch inhoudelijk onderzoeken welke toepassingen er mogelijk zijn”, licht Pien toe.“ Zodat we naar diepgaandere energiemaatregelen gaan.” Last but not least: het derde traject, BREEAM-NL Light. Hierover vertelt Pien: “De certificeringsmethodiek BREEAM-NL richt zich op meer dan alleen energie. Onder andere materiaalgebruik, water en logistiek zijn pijlers die in de leidraad naar voren komen. We gebruiken de methodiek als leidraad en onderzoeken bij brainstormsessies welke onderdelen we kunnen invullen. Hieruit volgt een actieplan, waarin staat wat er gedaan kan worden aan duurzaamheid, zoals het inkoopbeleid, waterbeleid en het hergebruik van materialen. Ook in dit brede duurzaamheidstraject helpen we met bewustwording, offertes en subsidie-uitvragen, tot zelfs marketingplannen voor social media.”
Lees het complete artikel in het onlangs uitgebrachte Duurzaam Gebouwd Magazine.
Tekst: Marvin van Kempen, Foto bovenaan: Pien ter Beek van CFP Green Buildings