Er is werk aan de winkel als het gaat om de transitie naar een toekomstbestendige landbouwsector. Boeren hebben afzetzekerheid nodig en een competitieve vergoeding voor de te verbouwen gewassen. Wat vindt Lars Hillewaere van LTO Bedrijven, de organisatie die agrarische ondernemers ondersteunt bij verandering naar toekomstbestendigheid, van de resultaten van de monitor NABB?
Lars is positief over het feit dat de monitor een eerste inzicht verschaft in stand van zaken in de volledige keten, inclusief de landbouw en verwerkende industrie: “Meten is weten, en deze nulmeting maakt het mogelijk om beter te kwantificeren wat in elke schakel nodig is om de specifieke doelen te bereiken. Tegelijkertijd maken de cijfers duidelijk dat er in de komende vijf tot tien jaar nog veel moet gebeuren om de ambities van de NABB waar te maken.”
Vezels in de lift
Als agrarische belangenbehartiger focust Lars zich het meest op de groei in de teelt en verwerking van de soorten vezelgewassen die in Nederland verbouwd kunnen worden. “Dat gaat in hoofdzaak om hennep, vlas en miscanthus. Van die drie zien we dat vezelhennep en vlas als meer gevestigde, eenjarige teelten het grootste areaal beslaan, met 6.829 hectare. Dat ligt nu nog netjes op schema, maar de door de overheid gewenste groei is fors, dus ik ben heel benieuwd hoe dit in de komende jaren gaat evolueren.”
Eenjarig versus meerjarig
De ambities van de NABB zijn om het areaal gewasteelt voor de bouw op te schroeven tot 50.000 hectare in 2030, 150.000 in 2035, met een verdeling van 60/40 voor eenjarige respectievelijk meerjarige teelten. “De enige geanalyseerde meerjarige teelt, miscanthus, groeit ook, maar blijft nog wel duidelijk achter met 593 hectare teelt. Wij zien in de praktijk het gebrek aan verwerkingscapaciteit en afzet naar de bouw voor dat gewas als een beperkende factor, zeker als we over 10 jaar 100 keer dit areaal aan meerjarige teelten willen hebben in Nederland.”
Aantal ketens groeit
Er zijn elf actieve biobased materiaal producerende ketens van boeren, verwerkers en bouwers. Die zitten verspreid over Nederland en worden door Building Balance begeleid. Er zijn vijf ontwikkelde gewas-productcombinaties, waarvan miscanthus in plaatmateriaal wordt ondergebracht. Lars ziet het aantal ketens graag stijgen. “Daarnaast willen we meer duidelijkheid over welke ketens erbij komen en wat er wordt opgezet, zodat onze boeren gemakkelijk kunnen achterhalen waar ze terecht kunnen met hun gewassen. We hebben ook meer data nodig over de combinatie tussen de groei in verwerking van gewassen van Nederlandse agrariërs en het verwerken in ketens specifiek voor de bouw. Er zijn namelijk nog andere sectoren met grote interesse in biobased vezels, dus het is zeker geen garantie dat elke nieuwe hectare teelt automatisch naar de bouw toe gaat.”
Gamechanger
Daarom herhaalt Lars de oproep om afzetzekerheid en competitieve saldo’s te realiseren voor Nederlandse boeren. “Daarnaast moeten opdrachtgevers en financiers inzetten op een hoger percentage verwerkte biobased materialen van Nederlandse origine. Dat kan de gamechanger zijn voor de Nederlandse agrariër.” Om dit verder te versnellen heeft Lars nog een voornemen: “De dialoog met Building Balance intensiveren.”
Je leest de belangrijkste data rondom biobased bouwen en de reflecties erop vanuit bouw-, landbouw en de bancaire sector in de Benchmark Biobased Bouwen. Download hem gratis op deze pagina.
Tekst: Marvin van Kempen