Om het woningtekort in Nederland aan te pakken, willen we elk jaar 100.000 woningen bouwen: sneller, in grotere aantallen en betaalbaar. Maar die ambitie staat onder druk door allerlei belemmeringen die de woningbouw vertragen. Daarom is door het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordering het landelijke Innovatie- en Opschalingsprogramma (IOP) Woningbouw gestart.
Programmaijn 3 Innovatieve Oplossingen, met TKI Bouw en Techniek als trekker, richt zich op het ontwikkelen van schaalbare innovaties die deze belemmeringen wegnemen. Voor deze eerste uitvraag is een bedrag van maximaal €5 mln inclusief BTW beschikbaar.
Woningbouw Programmalijn 3
Het doel van Programmalijn 3 is om schaalbare innovaties te ontwikkelen die structurele belemmeringen in de woningbouw wegnemen, zodat we sneller en op grotere schaal kunnen bouwen. Die innovaties kunnen technisch van aard zijn maar zich ook richten op slimmere processen of betere samenwerking tussen partijen. In de ontwikkeling van innovatie staat de directe koppeling met de praktijk centraal. Hierdoor wordt verzekerd dat de oplossingen aansluiten bij de daadwerkelijke uitdagingen in de woningbouwsector.
Deze eerste uitvraag richt zich op twee thema’s binnen actielijn 1 Inpassen in de omgeving: fysieke en bouwtechnische belemmeringen van Programmalijn 3. Binnen deze actielijn wordt gefocust op twee thema’s: netbewust bouwen en waterbewust bouwen. Voor deze eerste uitvraag is een bedrag van maximaal €5 mln inclusief BTW beschikbaar.
Wat zijn voorbeelden van innovaties?
Bij netbewust bouwen gaat het om rekening houden met de capaciteit en belasting van het lokale energienet, zodat netcongestie geen belemmering is voor de realisatie van woningen. Als kansrijke oplossingsrichtingen worden bijvoorbeeld innovaties op het gebied van het verlagen van de elektriciteits- en warmtevraag, het sturen van elektriciteitsgebruik, de opslag van elektriciteit en de opslag van warmte gezien.
Bij waterbewust bouwen gaat het om het inspelen op brede klimaatadaptatie in een natter, droger en warmer klimaat. Als kansrijke oplossingsrichtingen worden bijvoorbeeld innovaties op het gebied van het verhogen van waterretentiecapaciteit en -kwaliteit, manieren van bouwen die om kunnen gaan met meer of minder water op het maaiveld (grondwaterpeil), bodemdalingsbestendig bouwen, en verminderen van drinkwaterverbruik gezien.
Wat is de planning?
De planning is op hoofdlijnen als volgt (onder voorbehoud):
- 10 september 2025: start inschrijfperiode
- 4 november 2025 13:00: uiterste deadline voor indiening voorstel
- November 2025: beoordeling en advisering door onafhankelijke commissie van experts
- December 2025: bekendmaking geselecteerde projecten
Meer informatie? Kijk hier.