De gebouwde omgeving wordt steeds duurzamer. Waar nu nog BENG geldt voor nieuwbouw, komt Zero Emission Buildings (ZEB) eraan. Vanaf 2030 moeten alle nieuwe gebouwen geen CO₂ meer uitstoten. Dat betekent een warme jas als schil om zo min mogelijk energie te verliezen en energie-efficiënte installaties. Die verduurzaming is noodzakelijk om klimaatverandering een halt toe te roepen, maar brengt ook een blinde vlek met zich mee.

De vaak nu al potdichte gebouwen met een goed geïsoleerde schil zorgen voor minder energieverspilling, maar zorgen er ook voor dat de bouw- en vastgoedsector te maken heeft met een uitdaging. Deze raakt iedere gebouwgebruiker, beheerder en facilitair manager. Rob Brown van SPIE Nederland maakt dit heel concreet: “Het gaat om het belang van goede mobiele dekking in duurzame gebouwen. Ik wil dit onderwerp scherper op de agenda krijgen bij het toekomstbestendig maken van vastgoed. Door toenemende isolatie zoals het gebruik van HR+++ glas, levert de sector panden op die vrijwel helemaal radiodicht zijn. Dit HR+++ glas houdt alles tegen op het gebied van mobiele dekking en zorgt in het ergste geval voor slechte bereikbaarheid, gemiste gesprekken en verbroken verbindingen. Dit kan leiden tot acute onveilige situaties, als men niet in staat is om via mobiel gebruik contact te krijgen met hulpdiensten bij een calamiteit.”

Trends en ontwikkelingen

Laatstgenoemde situatie is herkenbaar: je loopt een pand binnen en ziet langzaam maar zeker het aantal balkjes van je serviceprovider slinken. Rob bemerkt een aantal trends in de vastgoedsector die ervoor zorgen dat dit scenario vaker voorkomt: “Naast de toenemende focus op isolatie zijn er ontwikkelingen zoals een toename van het aantal multi-tenant gebouwen. Steeds vaker zien we grote kantoorgebouwen met meerdere huurders, die kiezen voor diverse telecomproviders . Daarnaast zijn er bedrijven die medewerkers hun privé-laptop of mobiel laten gebruiken voor werkdoeleinden, het zogenoemde Bring Your Own Device (BYOD). Medewerkers krijgen bijvoorbeeld een budget voor een simkaart en mogen zelf selecteren. De behoefte aan multi-operator dekking neemt hierdoor sterk toe.”

Al deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat de mobiele bereikbaarheid van gebruikers in het geding komt. Is de urgentie van dit probleem al in de markt doordrongen? Volgens Rob is dat helaasnog niet het geval, maar hij ziet wel een positieve beweging: “Sommige projectontwikkelaars nemen het al mee in ontwerp en realisatie van gebouwen, maar nog lang niet allemaal. Terwijl het voor hen een investering is, is het voor een eindgebruiker broodnodig om een goed netwerk in zijn gebouw te faciliteren.” Op dit moment is goede mobiele dekking in gebouwen nog geen verplichting in wet- en regelgeving zoals het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Rob: “We verwachten wel dat hier binnenkort verandering in komt, onder meer omdat er steeds meer incidenten plaatsvinden waarbij de betrokkenen het alarmnummer niet konden bellen, door slechte dekking. De brandweer luidt hiervoor de noodklok (link naar post)en ik waarschuw hier al jaren voor.”

Begin vroeg

Om het tij te keren is het van belang om in een vroeg stadium van het ontwerp- en bouwproces met ketenpartners om tafel te gaan en de noodzaak van een goed werkend Multi-Operator Distributed Antenna System-netwerk (DAS) te bespreken. “We voeren gesprekken met onder andere bouwadviseurs, projectontwikkelaars, aannemers en gebouweigenaren. Met deze ketenpartners bespreken we het belang van een DAS-netwerk, dat signalen van de telecomproviders van binnenuit versterkt en de capaciteit van het netwerk verhoogt. Het is van belang om vanaf de start van een project in het Programma van Eisen (PvE) een DAS-netwerk onder te brengen. Doe je dat later in een traject, dan zitten daar consequenties aan vast. De extra investering kan oplopen tot wel dertig procent als je dit achteraf nog wilt inbedden.”

Te laat reageren en investeren betekent dus weggegooid geld. Want in een gebouw met slechte mobiele dekking klagen gebruikers over de situatie, waardoor je achteraf alsnog maatregelen moeten treffen, die véél meer geld kosten. Daarom is het advies van Rob om hier geen afwachtende houding in te hebben en tijdig in te zetten op een goed werkend DAS-netwerk. “We zien nog steeds dat eindgebruikers aan het eind van een bouwtraject verrast worden. In negatieve zin. Onze kracht is dat we een goed uitgedacht DAS-netwerk kunnen ontwerpen en installeren, waarin we mobiele dekking voor alle telecomproviders naar binnen brengen. We denken mee en adviseren in de ontwerpfase en bouwen vervolgens mee met de aannemer om kabels te leggen en het DAS- netwerk te realiseren.”

Dit is eenvoudiger gezegd dan gedaan. Want als we doorvragen, blijkt dat er vanzelfsprekend veel expertise en professionaliteit nodig is om zo’n netwerk succesvol in een gebouw te implementeren. “Er zijn strikte eisen rondom een indoor netwerk. Zo moet het indoor signaal sterker zijn dan het signaal dat van buiten komt. Ook mag het signaal dat binnen wordt opgewekt niet naar buiten lekken. Zend dus niet te veel uit, maar ook niet te weinig. Een gemiddeld DAS netwerk heeft al snel 150 antennes. Wij zorgen onder andere voor het uitbalanceren van het signaal.”

Succesfactor

Een belangrijke succesfactor voor het verzorgen van een goed dekkend netwerk is dus om in het PvE (Programma van Eisen) al aansluiting te vinden. Daar richt Rob zijn pleidooi op: “Neem mobiele dekking mee zoals gas, water en licht. Mensen zijn het gewend om altijd bereikbaar te zijn en we kunnen in Nederland profiteren van de beste telecomproviders ter wereld. Desondanks zorgt duurzaam bouwen ervoor dat er steeds meer dekkingsgaten worden gecreëerd; ironisch gezien juist op de plekken waar je op alle vlakken de ultieme klantbeleving verwacht. In duurzaam gebouwde, high-end kantoor- en woongebouwen. De veiligheidsissues, als gevolg van slechte mobiele dekking zijn hiermee onlosmakelijk verbonden.” Maar, dit hoeft niet zo te zijn, zo geeft Rob aan: “Als je maar op tijd handelt. Laat je goed informeren en laat je niet verrassen. Dat scheelt tijd, geld en kopzorgen.”

Tekst: Marvin van Kempen, Beeld: SPIE Nederland